Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZWÓJPROCESÓWPOZNAWCZYCHIDORASTANIESPOŁECZNO-MORALNEAREGULACJAZACHOWANIA
41
sięjużistniejącegoogólnegonapięciaemocjonalnego(RobertAgnew)wy-
wołujacegogniewlublęk.Osobytegotypu,zewzględunaswojąsztywność
inieustępliwość,bywajączęstoźródłemkonfliktówinterpersonalnych(są
uparte).Wpsychologiipostawyteokreślanezapomocątakichterminów,
jakautorytarnośćczydogmatyzm;
I
typintegracjirozproszonej
lub(i)pomieszanej.Stanowionniejakoza-
przeczenieintegracji.Odznaczasięwięcniższymlubwyższympoziomem
chaosu.Wtymtypie,wobrębieegowspółistniejązesobąelementyniepo-
dobne,niekompatybilne,awięcmałouporządkowane,oUspłaszczonym”
poziomiehierarchiczności(zob.Obuchowski,1970).Napływającezotocze-
nianoweinformacjedotyczącesiebieiinnychszybkodestabilizująchwiejny
(małostabilny)układego(zob.teżStanik,1980a,s.75in.).Osobytakie
łatwoulegająsugestiomiwpływominnychludzi,podatnenaoddziały-
waniestymulacjizewnętrznej.GraniceoddzielająceJaodnie-JaUsłabe”
,
Ukruche”
,nieodporne,Unadmiernieprzepuszczalne”
.Wstrukturzetakiej
(modeloworzeczbiorąc)brakjestczynnikastabilizacyjnego,tojeststandar-
ducentralnego,wktóregozasięgumogłybysięorganizowaćiporządkować
napływająceinformacje.Słabowyartykułowanysystemwartości(oukładzie
standardówniższegorzęduspłaszczenie)pełniograniczonąfunkcjęregu-
lacyjną(zob.teżObuchowski,1970).Sposóbdziałaniaosóbotakiejstruk-
turzeegojestzmienny,niejednoznaczny,adlainnychmałoprzewidywalny.
Ulegaonczęstymzmianomwzależnościodsytuacji,awięcjestwwysokim
stopniureaktywny.Wświetletejcharakterystykitrudnomówićochoćby
dostatecznymstopniuposiadaniatożsamościprzeztakieosoby.Zkoleibrak
tożsamości(wedługogólnegotwierdzeniaEriksona,1968,s.135)rodzilęk
przedbliskimikontaktamizinnymiludźmi(chodziootwartośćiszczerość
wkomunikacjiinterpersonalnej).Ówlękprzedutratą(wewłasnejocenie)
egowokresieadolescencjiprowadzi,zdaniemEriksona(1997,s.275),do
Uślepegoodrzucania,[…]doostrychibrutalnychrozróżnieńmiędzytym,
coswoiste,atym,coobce”
.
Kształtowaniesięintegracjiegojestwynikiemkolejnych(następującychpo
sobie)fazprocesusocjalizacjijednostki.Każdabowiemnastępnafazajestuwa-
runkowanawznacznymstopniujakościąpsychologiczną(strukturalnąifunk-
cjonalną)uzyskanąprzezjednostkęwfaziepoprzedniej.Napoczątkukażdejfazy
(stadium),jakpodkreślająA.BrzezińskaiJ.Trempała(2000,s.260),jednostka
stajewobecnowychproblemów,rozumianychjakoswoistezadaniarozwojowe,
toteżówpoczątekzwiązanyjestzawszezsygnalizowanymwcześniej,nieunik-
nionymstanemkryzysu,zktórymmusionasobieporadzić.Gdywięcpokona