Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
OcenamodeluLazarusaiFolkmanwświetleteoriipsychologicznej...
37
1997)orazradzeniasobiezestresemegzaminacyjnym(Heszen-Niejodek,Janu-
szekiGruszczyńska,2001).Analizawynikówdoprowadziładoopracowania
modeluradzeniasobieuzupełniającegowstosunkudopropozycjiLazaru-
sa.Zależnościmiędzyprocesamiskładającymisięnaaktywnośćwsytuacji
stresowejwtymmodeluprzedstawiarycina1.4.
RYCINA1.4
Zależnościmiędzyprocesamiuczestniczącymiwtransakcjistresowejprzyzałożeniu
sterującejroliemocji
Źródło:opracowaniewłasne.
Proponowanymodelopierasięnazałożeniu,żepodstawowąrolęwsy-
tuacjistresowejodgrywająemocje.Toonedecydująooceniepoznawczej,
będącformąodzwierciedleniasytuacji,procesuradzeniasobieiwynikura-
dzeniasobie.Wstosunkudoradzeniasobieemocjewystępująwfunkcjimo-
tywu,pobudzającdozachowaniaodpowiedniegodoichtreści3.Wzbudzone
przezemocjestrategieradzeniasobieodzwierciedlaneprzezocenępo-
znawczą.Innymisłowy,wtymmodelutonienaszsposóbocenysytuacji
stresowejokreślanaszezachowanie,aleraczejto,corobimywobliczu
stresu,decydujeotejocenie.Radzeniesobiestanowiwięcraczejreakcję
naprzeżywaneemocje,niżaktywnośćukierunkowanąnacel,wynikającą
zpoznawczejocenysytuacjiiwłasnychmożliwości.formęzachowania
wobliczustresumożemyokreślićjakoreaktywneradzeniesobie4.
3WnikliwyCzytelnikmożezapoznaćsiębliżejzrozróżnieniemodzwierciedlającejimoty-
wującejfunkcjiemocji,studiującmonografięReykowskiego(1974)Eksperymentalnapsycholo-
giaemocji,którejogólneprzesłaniedodziśniestraciłoaktualności.
4Wprowadzoneturozróżnieniemiędzyzachowaniemreaktywnymicelowymodwołuje
siędorozróżnieniaobszarówaktywnościczłowiekawteoriiczynnościTomaszewskiego(1975).
Wostatnichlatachspecjaliściwzakresieradzeniasobieużywająokreśleniareactivecoping
winnymznaczeniu(np.SchwarzeriKnoll,2003).