Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
THEDECLAREDLIFEVALUESOFPREVENTIONANDASSISTANCEPSYCHOLOGYSTUDENTS
ipomocowych)odnotowanychprzezPsycNET:doroku1900byłoichzaledwie
18,wpołowieubiegłegowiekuopublikowanoichjuż228,natomiastwpierwszych
16latachnaszegowiekupojawiłosięaż20179artykułów.
Powyższezjawiskasprawiają,żecorazczęściejpojawiająsięgłosynawołujące
dorehumanizacjipsychologii(np.Byrne,2009)ikoniecznestałosiępodejmowanie
inicjatywwspierającychetycznośćdziałańprofesjonalnychpsychologów(por.np.:
Rangi,Stofel,2015).
Podstawowymrozwiązaniemformalnymnarzeczpromowaniaetykizawodowej,
przyjętymwwielukrajach,jesttworzeniekodeksówetycznych,którewerbalizująpod-
stawowezasadyetyczneiformułująstrategieiproceduryichprzestrzegania(patrz
np.:APSCodeofEthics,2018;CodeofEthicsandConduct,2009;EthicalPrinciplesof
Psychologistsł,2017;Kodeksetyczno-zawodowypsychologa,2005;Sinclair,2011;Walsh,
2015)orazswoistychmetakodeksów,opartychnawspólnociewartościizasadzawar-
tychwkrajowychkodeksachetycznych(patrznp.:Fisher,2004;Pettifor,2004;Gauthier,
2005;Leach,Harbin,1997;Leach,Oakland,2007;Lindsay,2011).Równoleglepodej-
mowanesąkrokiwtworzeniulubdostosowywaniukodeksówdowybranychobszarów
aktywnościzawodowej,np.psychologówszkolnych(np.:Flanagan,Miller,Jacob,2005;
NationalAssociationofSchoolPsychologistsPrinciplesforProfessionalEthics,2010),
czypsychologówrehabilitacji(np.:Hanson,Kerkhof,2011;Kerkhof,Hanson,2015).
Kodeksyteewoluują,uwzględniającwymaganiawspółczesnejpsychologii,zalecenia
etykóworazdoświadczeniaprofesjonalnesamychpsychologów(np.:Knapp,Tjeltveit,
2005;Knapp,VandeCreek,2003;Kurczab,2012).Działaniatakiemająteżswoichkry-
tyków,którzypodkreślają,iżsamekodeksyniestworząlepszegoświata,awiększąrolę
przypisująosobistemurozwojowi,kompetencjomczyrówieśniczemumentoringowi
(np.:Blickle,2004;Brownetal.,2014;Teo,2015).
Powyższerozwiązaniabędąskutecznejedyniewtedy,gdysamipsychologowie
osiągnątakipoziomdojrzałości,któryumożliwiimprzestrzeganiezapisówkodek-
sowych(np.:Gasiul,2018;Pipes,Holstein,Aguirre,2005;Reynolds,2006).Stądteż
druginurtdziałańmacharakteredukacyjny,polegającynawprowadzaniudopro-
gramówkształceniapsychologówróżnorodnychzajęćzzakresuetykizawodupsy-
chologa(np.:Grifth,Rodriguez,Anderson,2014;Loughran,Hamilton,Magistro,
2014;Rodriguezetal.,2014;Welfel,1992).Spotykamywięcprogramyodwołujące
siędobudowaniaosobistejtroskiiodporności,prowadzącedowzrostuświadomości
etycznejizapobiegającewypaleniuzawodowemuorazjegoskutkom(np.:Bamonti
etal.,2014;Barnettetal.,2007),akcentowanieprocesówakulturacji(np.:Basheet
al.,2007;Gottlieb,Handelsman,Knapp,2008;Handelsman,Gottlieb,2005;Rogers-
Sirin,Sirin,2009),rozwijaniaogólnychiszczegółowychkompetencjizawodowych
(np.:Cornish,2015;Fisher,2008;Fouadetal.,2009;Hatcheretal.,2013;Rhodes,
Liang,Spencer,2009;Wise,Cellucci,2014)czyprowadzeniabadańnaukowych(np.:
McLeod,2015).
Wszystkietedziałaniamusząpozostawaćwzwiązkuzprocesami,jakietoczą
sięwewspółczesnychspołeczeństwach,aktórestawiająprzedpsychologamikon-
kretnewyzwaniabadawczeiwdrożeniowe.ZdaniemSinclair(2017)światwartości
13
