Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JakośćżyciaosóbzzespołemDownaorazichrodzin
19
Krytykamaterializmuirozpatrywaniajakościżycia,jedyniewkategoriach
materialnych,zawartajestwEncykliceEvangeliumvitae(1995,s.23):
OsłabieniewrażliwościnaBogaiczłowiekaprowadzinieuchronniedo
materializmupraktycznego,cosprzyjarozpowszechnianiusięindywidualizmu,
utylitaryzmuihedonizmu.[…]Jedynymcelem,którysiębierzepoduwagę,jest
własnydobrobytmaterialny.Takzwana„jakośćżycia”jestinterpretowananaj-
częściejlubwyłączniewkategoriachwydajnościekonomicznej,nieuporządko-
wanegokonsumpcjonizmu,atrakcjiiprzyjemnościczerpanychzżyciafizyczne-
go,natomiastzapominasięogłębszych–relacyjnych,duchowychireligijnych
–wymiarachegzystencji.Wtakimklimaciecierpienie,którenieustannieciąży
nadludzkimżyciem,alemożeteżstaćsiębodźcemdoosobowegowzrostu,
zostaje„ocenzurowane”,odrzuconejakobezużyteczne,anawetjestzwalczane
jakozło,któregonależyunikaćzawszeiwewszystkichokolicznościach.Gdynie
możnagoprzezwyciężyćigdyznikanawetnadziejanadobrobytwprzyszłości,
człowiekskłonnyjestsądzić,żeżyciestraciłowszelkisensidoznajecorazsil-
niejszejpokusy,abyprzypisaćsobieprawodopołożeniamukresu.
Odokołolat70.XXwiekupowstająpraceojakościżycia(czyteżod-
czuwaniazadowolenia,poczuciaszczęścia)osóbzniepełnosprawnościąinte-
lektualną(Schalock,2000;za:Helm,2000).Jestichnadalstosunkowomało,
szczególnietych,któredotycząsubiektywnejocenyjakościżycia.Według
Schalockaiin.(2005)pojęciejakościżyciajestużytecznedlalepszegopla-
nowaniaiewaluacjiwsparciaudzielanegoosobomzniepełnosprawnością
intelektualną.Ważnejest,abykonstrukt„jakośćżycia”uwzględniałtrzysys-
temy:mikrosystem(czyliindywidualnąocenęróżnychsferswojegożycia),
mezosystem(ocenęprogramówrehabilitacyjnych,edukacyjnych,efektywne
planowaniewsparcia,ulepszanieprogramów),makrosystem(dotyczycech
społeczności,kulturysprzyjającychrozwojowiczłowieka).Wymiary,które
należyanalizować,mówiącojakościżyciauosóbzniepełnosprawnościąin-
telektualną,sąnastępujące:emocjonalnydobrostan(np.uczuciesatysfakcji,
pozytywnasamoocena),relacjeinterpersonalne(społecznekontakty,posia-
danieprzyjaciół),materialnydobrostan(dochodyfinansowe,praca,warunki
mieszkaniowe),rozwójosobowy(osiągnięciaedukacyjneisukcesywróż-
nychdziedzinachżycia,posiadaniekompetencjipoznawczych,społecznych
ipraktycznych),fizycznydobrostan(stanzdrowia,spędzanieczasuwolne-
go,jakośćsłużbyzdrowia),samodzielność(niezależność,posiadaniecelów
isystemuwartości,umiejętnośćdokonywaniawyborów),życiespołeczne
(pełnienierólspołecznych,jakośćwsparciaspołecznego),prawa(uznanie
prawajednostki,przynależnejjejgodności)(tamże,s.300).
Wartowtymmiejscuwspomnieć,iżautorzy,którzyomawiająkwestie
dotyczącejakościżycia,posługująsięczęstoterminem„szczęście”,czyteż
„odczuwanieszczęścia”(perceptionofhappiness).Termintenoznacza:
[…]łagodnystan,pełenpoczuciażyczliwościiharmonii.Jegosynonimyto:ra-
dość,zadowolenie,rozkosz,przyjemność,uniesienie,pogoda,błogosławieństwo.
