Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zastosowanieinstrumentówrachunkowościzarządczejwsamorządachlokalnych
29
Tabela1.Rodzajeprocesówdecyzyjnychwsamorządachlokalnych
Poziomzarządzania
Cechydziałań:
RodzajprocesudecyzyjnegoRutynowyEkspercki
mierzalnośćefektów
rezultatyinterwencji
sąznane
powtarzalność
jednoznacznośćcelów
TAK
TAK
TAK
TAK
niski
TAK
TAK
TAK
NIE
ibłędów
Metoda
TAK
TAK
TAK
prób
NIE
średni
Intuicyjny
TAK
TAK
NIE
NIE
Osąd
TAK
NIE
N/D
N/D
wysoki
Polityczny
NIE
N/D
N/D
N/D
Źródło:[Hofstede1981,s.193-211].
tradycyjnychmetodkontrolizarządczej2.Wprzeciwnymrazieplanowanieikontro-
lamającharakterpolityczny,gdzieliczysięukładsiłpolitycznychorazprzebieg
negocjacji,którepozwalająrozwiązaćtakieproblemy,jakkonfliktżnychwartości
orazpodziałograniczonychzasobów.Procestenjestcharakterystycznydlakierow-
nictwanajwyższegoszczeblawprzeciwieństwiedobardziejracjonalnych,mecha-
nicznychprocedurkontroli,któremogąbyćstosowanenaniższychszczeblachad-
ministracji.Przyczynąbrakuzgodnościcelówsąnajczęściej:konfliktwartości,
nieznajomośćrelacjimiędzynakładamiiefektamiorazturbulentneotoczenie.Pro-
blemzustaleniemjednoznacznychcelówwystępujem.in.wzakładachopiekizdro-
wotnej.Wielejesttakichzakładów,któreponosząstratyfinansowe,ponieważkie-
rownictwomanawzględzieprzedewszystkimdobroswoichpacjentów,anie
ograniczoneśrodkifinansowe.Ponadtoniemaabsolutnejpewności,czypomimo
kosztownegoleczeniadiagnozabyłatrafnaipacjentwyzdrowieje.Wkońcutedeli-
katnesprawydodatkowokomplikujączęstezmianyprzepisów,naprzykładwzakre-
sielistylekówrefundowanychiprocedurrefundacji.
DrugiekryteriumwmodeluHofstedegodotyczymożliwościpomiaruefek-
tów.Powszechniewiadomo,żepomiarefektówusługpublicznychjestzagadnie-
niemtrudnym.Naprzykład:cojestefektemzapewnieniabezpieczeństwaludziom,
mieniuiśrodowiskuwraziewystąpieniazagrożeńspowodowanychdziałaniemsił
przyrody?Wjakimstopniumożnaefektytychdziałańporównaćdoefektówinnych
usługpublicznych,takichjakzapewnieniemiejscnoclegowychosobombezdom-
nymczyutrzymaniedróggminnych?Samorządlokalnyświadczywieletakichusług
publicznych,któreniesądostępnenawolnymrynku.Skoroniemożnaustalićich
cenyrynkowej,topomiarefektówbędziebardzotrudnymzadaniem.Najczęściejbę-
dziepolegałnaokreśleniuwartościponiesionychnakładówlubwnajlepszymprzy-
padkunazastępczychmiarach„wartości”uzyskanychefektów,naprzykład:liczba
podjętychakcjiratowniczychczyteżstosunekliczbyzgłoszeńdoliczbyludności.
2Więcejnatemattradycyjnychmetodkontrolizarządczejw:[Bednarek2012,s.9-26].