Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Razemczyosobno?Przewodnikpolekturach
Björnson.Przedewszystkimzaśwadynaszeprzynosiłynajwiększe
szkodynamsamym,azagrzechypokutowaliśmyipokutujemydo-
tąd,jakżadeninnynaród”.SienkiewiczzbijałzarzutyNorwega,
wyjaśniałpolskipunktwidzenianakwestięrusińską,obśmiewał
opinię,żeuniwersytetweLwowienbyłpierwotnieruski”:nSkąd
jednakwziąłsięcałyówlaskłamstwiniedorzeczności,takgęsty,
żeniewiadomodojakiegodrzewazbliżyćsięnajprzództoporem?
Zczegotowszystkoposzło?”–pytałPolak.Iodpowiadał,raczejto-
pornie:nOtoprzedniedawnymczasembandastudentówruskich
napadłapodnieobecnośćpolskichnauniwersytetweLwowie.
Bohaterowieponiszczylisprzęty,potłukliszafy,pokrajaliportrety
rektorów(agdybymiędzynimibyłydziełaVelázqueza,VanDycka
lubRembrandta,pokrajalibyjebeznajmniejszejkwestiitaksamo)
iporanilijednegobezbronnegoprofesora[...].Wwięzieniu,do
które
goichnakrótkozamknięto,urządziligłodówkęzwinem
ibefsztykami,nadsyłanymiprzezznajomych.Poczymwypuszczo-
noich,iobecnie,zatokulturalneipatriotycznebohaterstwo,bę-
dzieichsądziłsądniemiecki,abyniemogłosięzdawać,żeichsądzi
stronniczy,polski.Itojestliteralniepowód,zktóregosięzrodził
artykułBjörnsonaoszataniepolskim,opolskiejtyraniiwogóle
iouciskuRusinówwszczególności”10.Sprawamiałaciągdalszy.
Pomówienistudencinzareagowalinatoskargąoobrazęczci,wnie-
sionądosąduwiedeńskiego.Sądtenpoleciłsądowikrakowskie-
muprzesłuchanieoskarżonego”.Pisarznzłożyłzeznanie,wktórym
oświadczył,iż«wartykuleszłomutylkooodparciebłędówhisto-
rycznychBjörnsonacodouniwersytetulwowskiego,aleniemiał
zamiaruobrażaćosobiścieakademikówruskich;oichgłodówce
wspomniałzaśtylkonawiasowo,napodstawieinformacyj,wyczy-
tanychw«Czasie»,«NowejReformie»,i«SłowiePolskim»”–pisze
cytowanywyżejbadacz
11.
Pozostańmywkręgusprawpolsko-ruskich,którymsporouwagi
poświęcałnŚwiatSłowiański”
12.nLekceważenieRusinówbyłobycięż-
kimbłędempolitycznym.Nietylkomożnaichużyćprzeciwnam
każdejchwiliwPetersburguiwWiedniu,alesamąsiłąrzeczy
jesteśmywzajemnieskazaninawzajemnązależnośćodsiebie”
–pisano.nSzerokiepasykraju,całeprowincje,były,są
ibędąziemiamipolsko-ruskimi,aodzgodylubniezgodynatych
obszarachzależećmożewiele,wdanymrazienawetwszystko.
