Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.6.nApostołPolski”wWittenberdze
73
w1524r.CycerońskieDeofciis,Melanchtonusiłowałgodzićpogańską
etykęzreligiąchrześcijańską
270
.ChwalącCyceronajakopraktyka,wciąż
odrzucałArystotelesajakoabstrakcyjnegoteoretyka,choćpowoliskła-
niałsiękuakceptacjifilozofiiStagiryty
271
.Wprogramiestudiówuchwa-
lonymw1526r.pominiętonietylkoEtykęnikomachejską,lecztakżeimię
Arystotelesa,podniesiononatomiastrangęDeofciis.Wówczasjednak
rozpoczęłysiębardzoistotneprzemiany.
EwolucjiulegałostanowiskoMelanchtona,który1526r.porazpierwszy
określiłsięwprywatnymliściemianemnarystotelika”
272
.Wkrótcerozpo-
cząłtakżewykładyzEtykiArystotelesa,którewydałwformiekomentarza
w1529r.,anastępniewielokrotnieprzerabiał
273
.Wnastępnychlatachnadal
intensywniezajmowałsięArystotelesem,czegodowodemjestkomentarzdo
Polityki,któryukazałsięwWittenberdzew1530r.
274
WłączającArystotelesa
doreformystudiówiprogramukształcenia,Melanchtonwprowadziłgo
równieżnaprotestanckieuczelniewMarburgu,LipskuczyHelmstedt,
gdzieStagirytawswoimantycznym,anieśredniowiecznymbrzmieniu
znalazłnapowrótuznanie
275
.JaktrafniezauważyłaIsabelleDeflers,ary-
stotelizmMelanchtonabyłwistocieeklektycznympołączeniemmyśli
Platona,ArystotelesaiCycerona,ozabarwieniubiblijnymipragmatycz-
nejorientacji
276
.
270CR,t.11,szp.88.
271
G.Frank,DietheologischePhilosophiePhilippMelanchthons(1497-1560),Leipzig
1995,s.17.
272MBW,t.T2,nr494,s.436;F.MelanchtondoJ.Camerariusa,Wittenberga,7IX
1526;cyt.wH.Scheible,Melanchthon:VermittlerderReformation:eineBiographie,München
2016,s.91.Określeniepowtarzanewprzyszłości,zob.G.Frank,DietheologischePhilosophie,
s.16;G.Müller,DieAristoteles-Rezeption,s.59.
273
CommentariiinaliquotpoliticoslibrosAristotelis,w:CR,t.16,s.277-416.Druk
ukazałsięporazpierwszywWittenberdzew1529r.,woficynieJosephaKlugajakozałącz-
nikdoDeofciisCycerona.Późniejszytytułtakże:Enarrationesaliquotlibrorumethicorum
Aristotelis;zob.Melanchthon-Bibliographie1510-1560,t.1,wyd.H.Claus,Gütersloh2014,
nr1529.67,s.357;ibidem,nr1531.39-40,s.416;ibidem,nr1535.50,s.566;ibidem,nr1535.54,
s.568.
274CR,t.16,s.417-452;zob.Melanchthon-Bibliographie,t.1,nr1530.37,s.387;póź-
niejszewyd.:ibidem,nr1531.12,s.402;ibidem,nr1531.38,s.415;ibidem,nr1535.54,s.568.
275
Zob.K.Hartfelder,PhilippMelanchthonalsPraeceptorGermaniae,Berlin1889
[Niewkoop1964],s.248-250;N.Kuropka,PhilippMelanchthon.WissenschafundGesell-
schaf,s.24-31;G.Frank,„PoliticaAristotelis”.ZurÜberlieferungsgeschichtederaristote-
lischenPoliticaimHumanismusundinderfrühenNeuzeit,w:DerAristotelismusinder
FrühenNeuzeit-KontinuitätoderWiederaneignung?,wyd.G.Frank,Wiesbaden2007,
s.325-353.
276
I.Deflers,AristotelismusinMelanchthonsRechtsau.assung,w:PolitischerAristotelismus
undReligioninMittelalterundFrüherNeuzeit,red.L.Schorn-Schütte,Berlin2007,s.121.
