Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Etymologiczneorazdefinicyjneujęcieelit
Tabela1.Kryteriapodziałudefnicjielit
obywatelskiestrukturyspołecznej
funkcjonalnepodejmowaniadecyzji
posiadania
Kryterium
instytucjispołecznej
dóbrmaterialnych
kwalifkacji
prestiżu
władzy
wywieraniawpływu
realizacjicelów
Podkryterium
H.D.Lasswell**,C.W.Mills,R.Putnam,G.Sartori,W.Wesołowski,Z.Blok
D.Boyd,R.Dahrendorf,T.Dye,A.Giddens,H.D.Lasswell**,M.Marger,
G.Moore,E.Suleiman,M.Weber
H.D.Lasswell*,R.Presthus,C.W.Mills,Z.Blok
Z.Blok,H.D.Lasswell*
Z.Bauman,T.B.Bottomore,H.D.Lasswell*,M.Senkowska-Gluck,
Cz.Znamierowski
J.dePina-Cabral,H.D.Lasswell**,M.Marger,C.W.Mills,R.Putnam,R.Presthus
M.G.Burton,R.Gunther,J.Higley,L.Kasprzyk,O.Kryshtanovskaya,G.Mosca,
S.Nodari,V.Pareto,W.Wesołowski,S.White
R.Dahl,K.Mannheim,S.F
S.Keller,Cz.Znamierowski
.Nadel,T.Pearson
Autordefnicji
*pierwotnakoncepcja;**późniejsza,zmodyfkowanakoncepcja
Źródło:opracowaniewłasne.
wedługktóregontermin‘elita’oznaczapoprostunajwyżejustawionysegment
danejjednostkispołecznej,czytoklasy,czycałegospołeczeństwa,ustanowiony
napodstawiedowolnegokryterium,jakiemożnasobiewybrać”19.
Wachlarzzastosowańdefinicji,wynikającyzciągłychzmianrozumieniapoję-
ciaorazzpermanentnejewolucjikoncepcjielity,znajdujemyuHaroldaDwighta
Lasswella.Początkowo
20
tennjedenznajwybitniejszychelitologów”
21
wiązałpojęcie
elityzdostępemdodóbrspołecznych.Wówczasstanowiłaonadlaniegogrupę,
którejczłonkowienotrzymująnajwięcejtego,cojestdootrzymania.Dostępne
wartościmogąbyćsklasyfikowanejakoprestiż,dochód,bezpieczeństwo.Ci,
którzyotrzymująnajwięcej,sąelitą,resztajestmasą”22.Wroku1937Lasswell
sformułowałdefinicję,określającelityprzezpryzmatpełnionychfunkcji,awlatach
czterdziestychpowiązałtenterminzesprawowaniemwładzypolitycznejiuznał
jązanszczytklasyrządzącej”
23
.Przełomlatczterdziestychipięćdziesiątych
19
G.E.Lenski,PowerandPrivilege:ATheoryofSocialStratification,TheUniversityofNorth
CarolinaPress,ChapelHill1984,s.79-80.
20
PierwszerozumieniepojęciaelityH.D.Lasswellzaprezentowałwtekściezroku1936
pt.Politics:WhoGetsWhat,When,How;zob.A.A.Rogow(red.),Politics,Personality,andSocial
ScienceintheTwentiethCentury:EssaysinHonorofHaroldD.Lasswell,TheUniversityofChicago
Press,Chicago-London1969.
21Z.Bauman,VilfredoParetoiteoriaelit,nMyślFilozoficzna”1957,nr3.
22
H.D.Lasswell,Politics,WhoGetsWhat,When,How[w:]Wybórtekstówzsocjologiistosunków
politycznych,t.I,UniwersytetWarszawski,Warszawa1960,s.135.
23
H.D.Lasswell,AgendafortheStudyofPoliticalElites[w:]D.Marvick(red.),Political
Decision-Makers,FreePressofGlencoe,NewYork1961,s.264-289.
