Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.3.PołożenieprawneKościołaprawosławnegowświetleKonstytucjimarcowej
trowersjiwywołałosformułowanieart.1pkt4ustawyzdnia17grudnia
1920r.,gdziewprowadzonobardzokrótki,praktycznietylkoczteromie-
sięcznyokresuzgodnieńzwładzamikościelnymiprzejmowaniaprzez
państwonawłasnośćzieminależącejdoKościołaprawosławnegooraz
prawodoprzejmowanianieruchomościpo1kwietnia1921r.,jużbezko-
niecznościprzeprowadzaniarozmówwtymzakresie.Kilkamiesięcypóź-
niej,instrukcjąPrezesaGłównegoUrzęduZiemskiegozdnia16kwietnia
1921r.20określonoobszarorazrodzajnieruchomości,któremiałybyćpo-
zostawionewużytkowanieparafiomKościołaprawosławnego.
Zogólnegoobszarugruntówcerkiewnychwynoszącego146.000ha,
powejściuwżyciedekretuzdnia16grudnia1918r.orazustawyzdnia17
grudnia1920r.,narzeczSkarbuPaństwaprzejęto61.000ha,zaś85.000ha
pozostawionowrękachKościołaprawosławnego,zczegona51.000ha
niewszczętoakcjiprzejmowaniawłasnościziemi,na16.000haakcjata
trwała,natomiast18.000haprzejęto,leczpozostawionowcharakterze
deputatów21.TymsamymKościółprawosławnyutraciłokoło42%stanu
nieruchomościbędącychwjegowładaniuw1918r.Trudnojestwięczgo-
dzićsięzpoglądamiStanisławaPiekarskiego,którystwierdza,ustawa
zdnia17grudnia1920r.zostaławykonanatylkowniewielkimstopniu.
Jegopogląd,UKościółprawosławnyposiadadotychczasprawieniena-
ruszonedobra,oddanemuwużytkowanieprzezbyłyrządrosyjski”,mija
siętymsamymzprawdą22.
1.3.PołożenieprawneKościołaprawosławnego
wświetleKonstytucjimarcowej
Naobszarzekresówwschodnichwyznanianierzymskokatolickiesta-
nowiływiększość,wahającsiępomiędzy53,5%(województwolwow-
skie),a92,2%(województwopoleskie)ogółuludności.Wyjątkiembyło
województwowileńskie,gdzieliczbęczłonkówKościołówinnychniż
20
Dz.Urz.GUZ,Nr3.
21
AAN,MWRiOP
,818,k.224in.SprawaobiektówpounickichnatlerokowańzKomisjąpapie-
skąipracnaduregulowaniempołożeniaprawnegoKościołaPrawosławnegowPolsce(materiały
z11lutego1933r.)zaM.Papierzyńską-Turek,Międzytradycją…,s.393–394.
22
S.Piekarski,Wyznania…,s.63.
25