Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
ROZDZIAŁ1
lacji,którewwarunkachregulacjikosztowejponoszonebyłynaprzełamywanie
barieryasymetriiinformacji.
Wtokutrwającychodlat80.XXwiekubadańnadregulacjąbodźcowąwyło-
niłosięwielekoncepcjirozwiązań,któremiałyosiągnąćtegorodzajuefekt.Do
najbardziejznanychnależałytrzyznich.PierwsząznichbyłakoncepcjaRPI-X,
którastałasięnajpowszechniejstosowanymtypemregulacjibodźcowej.Dwie
pozostałe,choćznaneiczęstoprzywoływanewliteraturzeprzedmiotu,miały
jednakmniejszeznaczenieweuropejskiejpraktyceregulacyjnej.Jakopierwsza
znichpojawiłasiękoncepcjaregulacji,którąokreślićmożnajakokonkuren-
cjęporównawczą(yardstickcompetition)2.Drugakoncepcjaznanapodnazwą
regulacjizpodziałemzysku(profit-sharingregulation)3pojawiłasięjakoalter-
natywadlaregulacjiRPI-X,którejwprowadzeniewzbudziłoogromnekontro-
wersjespołeczno-polityczne,zwłaszczawodniesieniudosektoraelektroener-
getycznego.
1.3.RegulacjaRPI-X–założeniawyjściowe
Wkomentarzachpoświęconychgenezieregulacjibodźcowejwwersjiformuły
pułapowej,zbytczęstodotądeksponowanybyłtylkoargumentproefektywnościo-
wegopotencjałutegorodzajuregulacji.Wartozatempamiętać,żeLittlechild–
któremurządbrytyjskizleciłprzygotowanienowegorozwiązaniaregulacyjnego
dlaczekającegonaprywatyzacjębrytyjskiegomonopolistytelekomunikacyjnego
BritishTelcom–sformułowałczteryinnejeszczekryteria,którespełniaćpowi-
niensystemregulacji.Spośródtychkryteriów,któreprzedstawiłonwswoim
raporcie–Littlechild[1983]–dwawydająsiętutajszczególnieistotne4,amia-
nowicieminimalizacjaciężaruregulacji,wtymzwłaszczaszerokorozumianych
kosztówregulacji,orazprokonkurencyjnaorientacjawdziałaniachregulatora.
Wtychtrzech,ważnychtukryteriach–stymulowaniaefektywności,niskiego
koszturegulacjiiprokonkurencyjnejaktywnościregulatora–wyrażaćsięmiał
2Takoncepcjaregulacji–wprowadzonadoliteraturyregulacyjnejprzezShleifera[1985]–
sprowadzasiędozastosowaniamechanizmuregulacyjnego,któryuzależniazmianycenwdanym
przedsiębiorstwiealboodzmiankosztówwinnym,podobnympodwzględemparametrówtech-
nicznychiekonomicznychprzedsiębiorstwiekrajowymlubzagranicznym,alboodprzeciętnego
kosztuwybranejgrupyprzedsiębiorstw.Metodatawszerokimzakresiewykorzystywanabyła
wUSA,cobardzoszczegółowoomawiaSchmidt[2000].
3KoncepcjategorodzajuregulacjijestwistocieformąistotnejmodyfikacjiregulacjiRPI-X,
którapoleganawbudowaniuwformułępułapowądodatkowegomechanizmupodziałuzysku
uzyskiwanegoprzezregulowaneprzedsiębiorstwoztytułupodejmowanychprzezniedziałańna
rzeczobniżkikosztówprowadzeniadziałalnościregulacyjnej.
4Dwapozostałetozdolnośćdoochronyodbiorcówprzedpraktykamimonopolistycznymioraz
zapewnieniewysokichprzychodówzprywatyzacji.Szerszykomentarzotychwszystkichkryteriach
zawartyjestnp.:ReesVickers[1995,s.358–359].
