Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
4
NASTĘPSTWADŁUGOTRWAŁEGO
UNIERUCHOMIENIA
JerzyKiwerski
Jużodzaraniadziejówrozpatrywanebyłyzagadnieniadotyczącenastępstwograni-
czeniaaktywnościruchowej,bezruchuorazznaczeniaaktywnościfizycznejdlaza-
chowanialubpoprawysprawnościfizycznej,prawidłowegokształtowaniaorgani-
zmu.NajlepiejświadczyotymstwierdzenieHipokratesa(1),uznawanegozaojca
medycyny,zawartewdzielenOchirurgii”określające,żenćwiczeniawzmacniają,
anieczynnośćosłabiaciało”.Jeszczebardziejkategorycznieująłtowielkifilozof
francuskiPascalwXVIIwieku,stwierdzając,żenruchtożycie,abezruch–to
śmierć”.
Wartośćruchujakoczynnikawpływającegonarozwój,kształtowanieorgani-
zmuludzkiegodocenianabyłajużwdawnejkulturzejapońskiejichińskiej.Toku-
honNagate,zwanyjapońskimHipokratesem,podkreślałznaczenieruchu,ćwiczeń
fizycznychdlazdrowiairozwojusiłyczłowieka.CesarzchińskiChoang-Tijuż
w2698r.p.n.e.organizowałturniejezdrowotneobejmująceswymprogramemćwi-
czeniawolne,kształtujące,ćwiczeniaoddechowe.Galen–lekarznadwornycesarza
MarkaAureliusza–zalecałstosowaniećwiczeńbiernychuchorychzporażeniami.
Czasśredniowieczabyłokresemzastojuwpropagowaniudbałościociałoirozwój
fizyczny.DopierowXVI–XVIIwiekunastąpiłnawrótdotejproblematykiirozwój
wtymzakresie.WPolscewwiekuXVII–XVIIIbudzisięzainteresowanieaktyw-
nościąfizyczną,jejwpływemnautrzymanieipoprawęzdrowia.Jużw1508roku
MaciejzMiechowawydajepracęnJakzachowaćzdrowie”,wktórejwysokoocenia
znaczeniećwiczeńfizycznychwzapobieganiuchorobomiichleczenia.Niecopóź-
niej–nadwornylekarzStefanaBatorego–WojciechOczkopropagujeleczenieru-
chemorazleczniczewykorzystywaniekąpieli.WXVIIwiekuSebastianPatrycy
zUniwersytetuKrakowskiegozalecaćwiczeniawleczeniuwieluschorzeń,podkre-
ślaichznaczeniedlautrzymaniarównowaginietylkobiologicznej,ale
ipsychicznejczłowieka.WtymczasieAnglikF.Glissonpropagujećwiczeniaprzy
leczeniuzniekształceńklatkipiersiowejikręgosłupa,awXVIIIwiekuAndry–
uznawanyprzezwieluzaojcaortopedii–zalecastosowaniewleczeniuwadposta-
wyspecjalnychćwiczeń,któreobecniezaliczylibyśmydoćwiczeńantygrawitacyj-
nych.
NiecopóźniejSzwedHenrykLingwprowadzasystemgimnastykileczniczej,
którejpodstawoweelementywformiećwiczeńczynnychstosowanesądotychczas
38