Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
5010202
Układlimbiczny
Każdapołowamózguzawieradwiewzajemnienasiebieoddziałująceczęścifunk-
cjonalne.Składająsięonezestrukturukładulimbicznegoistrukturdotegoukładu
nienależących.Układlimbiczny,nazywanyteżbrzeżnymlubrąbkowym,należydo
kresomózgowia.Poznanestrukturytegoukładu,położonenapowierzchniprzy-
środkowejmózgu,najstarsząfilogenetycznieczęściąpłaszczamózgu.
Wzwiązkuzogromnymrozrostemewolucyjnymkorymózguuczłowiekanastąpi-
łoosłonięciestrukturwchodzącychwskładukładubrzeżnegoprzezpozostałeczę-
ścipółkulmózgu.Układlimbicznyzarządzapodstawowymipopędamibiologicz-
nymiizachowaniememocjonalnym,oddziałująctakżenafunkcjehormonalne
iukładnerwowyautonomiczny.Układlimbicznygenerujeemocjonalnemotywa-
cje,potrzebędziałaniaiwpływa,nazasadziebiologicznegosprzężeniazwrotnego,
naczuciowo-ruchowyobszarkorymózgowej.
5010203
Obszarczuciowo-ruchowykorymózgowej
Jesttorozległyobszarkorymózgowej,doktóregonwchodzą”wstępująceimpulsy
odreceptorówczuciasomatycznegoizktóregonwychodzą”zstępująceimpulsydo
mięśniszkieletowych.Traktowanietegoobszarukorymózgowejjakojednejcało-
ściczuciowo-ruchowejjestusprawiedliwionetym,żeniemawnimokolicwyłącz-
nieruchowych,aniwyłącznieczuciowych.Dojednychbowiemmiejsckoryczu-
ciowo-ruchowejdocierająbodźceczuciowezobwodu,adrażnienieinnychjej
miejscnieswoistymibodźcamielektrycznymiwywołujenaobwodzieskurczemię-
śnilubgrupmięśniowych.Niemniej,wedługprzyjętychkryteriówanatomicznych
iczynnościowych,obszarkoryczuciowo-ruchowejdzielibruzdaśrodkowamózgu
(Rolanda)naczęśćprzednią,spełniającągłówniefunkcjeruchoweiokreślanejako
pierwotnepoleruchowe(pole4.wgBrodmanna)orazczęśćtylną,spełniającą
główniefunkcjeczucioweiokreślanąjakopierwotnepoleczuciowe(pola1.i3.
wgBrodmanna).Drażnienieelektrycznekoryczuciowej,choćjesttoobszar
oprzewadzefunkcjisensorycznych,wywołujeefektyruchowe.Aletakżedoczęści
tegoobszaru(pole3.a)dochodząimpulsyzproprioceptorówmięśniowychiścię-
gnowych.Pierwotnepoleruchowekierującebezpośredniowykonywaniemruchów
dowolnych(okolicazakrętuśrodkowegoprzedniego)nazywanejesttakżeokolicą
piramidowąalbookolicąruchowąIrzędu.
5010204
Móżdżekifunkcjekontrolne
Strukturynerwowemózguimóżdżkułącząsiędrogaminerwowymi,biegnącymi
wtrzechkonarachmóżdżkułączącychgozpniemmózgu.Wkontrolinerwowej
ruchuuczestnicząstrukturynerwowemóżdżku,naktóreskładająsię:wąskaczęść
środkowałączącadwiepółkulemóżdżku,nazwanarobakiem(vermis),orazdwie
przyrobaczkowe(parsintermedia)strefypółkul.Wyróżniasiętrzyfilogenetyczne
częścimóżdżku.
54