Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wym,okolicęczuciasomatycznegowpłacieciemieniowym,okolicębłędnikowo-
-kinestetycznąwpłacieczołowym.Powstaływ1934rokuschematKleista,tzw.
umiejscowieniaczynnościkorymózgowej,utrzymujesięnadal.Neurochirurdzy,
m.in.WilderG.Penfield,któryzapoczątkowałchirurgiczneleczeniepadaczki
(1950),nietylkopotwierdzili,alewznacznymstopniupogłębiliwynikibadańKle-
ista.Dokonywalitegopodczasoperacjineurochirurgicznychnaodsłoniętymmóz-
gu,stosującelektrostymulacjęokreślonychmiejsckorymózgowejiobserwującza-
chowaniapacjenta.Zewzględunainwazyjnośćtakichbadań,corazpowszechniej
zaczętokorzystaćzbadańklinicznychneurofizjologicznych.Szczególnieprzydatne
okazałysiębadaniapotencjałówwywołanychsomatosensorycznych(SEP)
iruchowych(MEP)(p.rozdz.2cz.II).Wynikitychbadań,przeprowadzanych
uosóbzdrowychipacjentów,nadalwzbogacająwiedzęomapachczynnościowych
mózguczłowieka.DziękiprzeprowadzaniubadańMEPmetodąprzezczaszkowej
magnetostymulacjiróżnychmiejsckorymózgowejruchowejokreślasiętopografię
somatotopową,tj.mapęmięśnikończyn.
Najlepiejpoznanajestplastycznośćdorosłejkorymózgowejsomatosensorycz-
nej.Tenobszarkoryciemieniowejzawierareprezentacjereceptorówdotykowych
skóry,mechanoreceptorówstawówireceptorówczuciagłębokiego.Wynikibadań
SEP,uzyskiwanewodpowiedzinadotykaniepowierzchniciała,pozwoliłynastwo-
rzeniemapsomatotropowychkorysomatosensorycznej.Wynikibadańdoświad-
czalnychprzeprowadzanenaszczurachwykazały,żeprzecięcienerwuobwodowe-
gopowodujezmianęmapkorowych.Wpolumapykorowejsomatosensorycznej,
doktóregodochodziłybodźceczuciowezobszaruunerwienianerwuprzedjego
przecięciem,pojawiłysiępotencjałysomatosensorycznewywołanepobudzaniem
nerwusąsiedniego,należącegodotegosamegoneurotomu.Zjawiskotakienazywa-
nejestkolonizacją.
Mózgżyjącegoczłowiekaniemożebyćpoddawanytakimbadaniom.Stądpo-
siłkowaniesięmetodami,dojakichnależąnieinwazyjnebadaniakliniczneneurofi-
zjologiczne.Rozwójnieinwazyjnychmetodbadaniamózguuludzi,dojakichnale-
żąbadaniaSEPczyMEP,umożliwiaobiektywizacjęilościową,tzw.kwantyfikację,
objawówplastycznościneuronówdorosłejkorymózgowej,ojakiejwspominano
powyżej.BadaniaMEPprzeprowadzoneupacjentówpoamputacjachkończyn
(usunięcieobszaruobwodowychreceptorówsomatosensorycznych)wykazały,że
mięśniepołożonepotejstronieciałacokikutmożnapobudzićdoskurczumimo-
wolnegoprzezstymulacjęmagnetycznąwiększychniżnormalnieobszarówkory
mózgowej.Podobneobserwacjeprzeprowadzanoupacjentówzcałkowitymuszko-
dzeniemrdzeniakręgowego.Wdwadopięciulatpouszkodzeniurdzeniawywoły-
wanoskurczmimowolnymięśniozachowanymunerwieniuodcinkowym,pobu-
dzającbodźcemmagnetycznymrównieżwiększeniżnormalnieobszarykorymó-
zgowej.Podobnewynikiuzyskiwano,stosującmetodębadańSEP.Upacjentówpo
amputacjachkończyndotykanieskórykończynzachowanychpowodowałowystę-
powanieSEPwwiększychniżuosóbzdrowychobszarachkorymózgowej.Okaza-
łosięrównież,żezniesienieaferentacjiobwodowej,spowodowanekilkutygodnio-
wymunieruchomieniemjednejkończynygórnejnatemblaku,powodujepowięk-
szeniemapykorowejdrugiejkończynygórnej.Wynikitychklinicznychbadań
neurofizjologicznychwskazująnato,żewdojrzałejkorzemózgowejczuciowo-
-ruchowejczłowiekazachodzązmianyplastycznemappowierzchniciała,wywoły-
waneintensywnąaferentacjązobwodu.
67