Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Wstęp
otwierająprzemyśleniaMarlenyRolnik-Kazimierowiczodnośniedowspółpracy
StolicyApostolskiejiOrganizacjiNarodówZjednoczonych.Jakpodkreśla
autorka,StolicaApostolskajestpodmiotemmiędzynarodowym,którąjedno-
czyosobapapieżazPaństwem-MiastemWatykan(możedokonywaćczynności
prawnomiędzynarodowych;posiadaprawozawieraniaumów,byciamediato-
remwsporachmiędzynarodowych,byciaczłonkiemorganizacjimiędzynarodo-
wych;możeuznaćnowopowstałepaństwalubnarodywalcząceoniepodległość;
możewypowiadaćsięwkwestiachspołecznychizgłaszaćprotesty).Wkonkluzji
autorkastwierdza,żewspółpracaStolicyApostolskiejiOrganizacjiNarodów
Zjednoczonychtrwanieprzerwaniedowielulatijestjednymzczynnikówkon-
stytuującychwspółczesnestosunkimiędzynarodowe.Zauważa,żemimopoja-
wiającychsięrozbieżnościwniektórychsprawach,tenajważniejszesąwspólne
isąistotnedlazaangażowaniaspołecznościmiędzynarodowej.
PrzedmiotemnamysłuAndrzejaKubkisązmianydotyczącemodelurelacji
międzypaństwemawspólnotamireligijnymiwNorwegii.Zjednejstronyautor
koncentrujeuwagęnaprocesiestopniowegorozluźnianiarelacjipaństwaznor-
weskimkościołempaństwowym,cozostałozwieńczoneichrozdziałem.Zdru-
giejzaśstronyanalizujeprocesyreformyrelacjipaństwazestowarzyszeniami
wyznaniowymiiświatopoglądowymiaktywnymipozanorweskimkościołem
państwowym.Wkonkluzjiautorstwierdza,żeporzuceniemodeluHdziedzi-
czeniatradycji”,coznalazłowyrazwrozdzialeDennorskekirkeipaństwapod
koniecdrugiejdekadyXXIwieku,odzwierciedlaszybkąewolucjęspołeczeń-
stwanorweskiegowkierunkuspołeczeństwazsekularyzowanego,liberalnego
iświatopoglądowootwartego.Podkreślatakże,żegłębokiejzmianieuległarela-
cjaaspektuHnarodowego”iaspektuHreligijnego”wpolitycepaństwa.
DorotaMajanalizujeuwarunkowaniarelacjimiędzypaństwemawspólno-
tamiwyznaniowymiwEstoniipo1991roku.Autorkazauważa,żeEstoniacha-
rakteryzujesięwysokimstopniemsekularyzacji.Podkreśla,żestosunekpaństwa
doKościołówiinnychwspólnotreligijnychzmieniłsięwwynikutransforma-
cjisystemowej,kiedynastąpiłoodejścieodrestrykcyjnychprzepisównarzecz
rozwiązańwpisującychsięwstandardyliberalno-demokratyczne.Wkonkluzji
autorkastwierdza,żestosunkipaństwo–wspólnotyreligijnezdeterminowane
sąprzezuwarunkowaniahistoryczne,prawneispołeczne.Zwracauwagęna
całokształtpolitykiwyznaniowejorazdługoletniądominacjęluteranizmuna
obszarzetegopaństwa.Brakdominującychwspólnotreligijnychiliberalne
praworegulująceichfunkcjonowaniesąkonsekwencjąniskiegowspółczyn-
nikaprzynależnościreligijnejEstończykówiwysokiegostopniasekularyzacji
społeczeństwa.
CelemartykułuJakubaOlechajestanalizapowiązaniakatolickościczęści
środowiskeuropejskiejskrajnejprawicyzideąnarodowąwpierwszejpołowie
XXwieku.Autorwskazujenanajbardziejdynamiczneśrodowiskapolityczne,
łączącenacjonalizmzkatolicyzmemwtakichpaństwachjakPolska,Hiszpania,
