Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Tłohistoryczno-polityczne
kładówprzemysłowychzatrudniającychpowyżej100osóbnajedną
zmianęnależaładokapitałuzagranicznego(4,4%przedsiębiorstw,
64,7%pracowników).Naichnacjonalizacjęzgadzałasięnawetopozycja,
obawiającsięjedynieozbytnieobciążenieodszkodowaniamiwynisz-
czonegowojnąpaństwa.
Nieulegajednakwątpliwości,żekluczoweznaczeniemiałypodsta-
wyideologicznekomunistów,którewdobitnysposóbwyłożyłminister
przemysłuHilaryMincnaIXsesjiKrajowejRadyNarodowej:nMożna
prowadzićorganizmpaństwowywokreślonymkierunku,gdymasię
wrękustertegoorganizmu.Aster-topodstawowegałęziegospodarki
narodowej.Bezplanuniemaodbudowy”.Ztegoteżpowoduustalono
limitzatrudnieniana50osóbnajednejzmianie-podwyższeniegodo
100powodowałobypozostawieniewrękachprywatnychtakichgałęzi
przemysłu,jakprzemysłelektrotechniczny,garbarski,skórzany,włó-
kienniczyetc.,atojużstwarzałoryzyko,żepaństwoniemogłobyzadbać
onwszechstronnąodbudowękraju”,a,jakwiadomo,zakładano,że
tylkopaństwoporadzisobieztakimzadaniem32.
Wielefabrykzostałozabezpieczonych,apotemuruchomionych
przezsamychrobotników.Zpunktuwidzenianowejwładzybyłoto
zjawiskokorzystne,którenależałoutrzymaćiwyeksponowaćpropagan-
dowo.Chcianoszybkoupaństwowićprzemysł,zanimjegoczęśćodzy-
skająprzedwojenniwłaściciele,abyniezdążylidokonaćnsabotażu”,
czylinp.takgozmodyfikować,byniekwalifikowałsiędonacjonalizacji.
JeślichodziosamąWarszawę,oceniasię,żewokresiepopowsta-
niu,naskuteksystematycznegoiplanowegowyburzaniazniszczeniu
uległoponad30%przedwojennejzabudowy,tzn.więcejniżuległo
zniszczeniuwczasiedwóchmiesięcypowstania.Gdyzsumowaćtoze
zniszczeniamipowstałymiwwynikuoblężeniamiastawewrześniu
1939r.izagładywarszawskiegogetta,okazujesię,żewojnaprzyniosła
zniszczenie84%zabudowylewobrzeżnejWarszawy,ajeśliprzyjąć
szacunekdlacałegomiastazPragąwłącznie,stopieńzniszczeniawynosił
65%.
Okresdefinitywnegoniszczeniamiastatrwałtrzyipółmiesiąca.
Dokonanogozasadniczorękamijednosteksaperskichoddziałówpolicji
32ReferatministraprzemysłuzIXsesjiKRN,Warszawa29-31.12.1945r.-
1-3.01.1946r.,KurierCodziennyz4stycznia1946r.
29
