Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Tłohistoryczno-polityczne
dowodzonychprzezgenerałapolicjiWilly'egoSchmelchera33.Miasto
niszczonowsposóbsystematyczny.Poopróżnieniubudynkówmiesz-
kalnych,obiektówprzemysłowychiużytecznościpublicznejztego,co
zpunktuwidzenianiszczycielimiałojakąśwartość,doakcjiprzystępo-
walipodpalaczezBrandkommando,którzypodpalalidompodomu,
kwartałpokwartale.Zadzieńlubdwasprawdzanowynikiijeżelipożar
wygasł,wzniecanogoponownie.NastępniewśladzaBrandkommando
szłoSprengkommando,wysadzającewpowietrzewybraneobiekty.
Oddziałyniszczycielskiedziałałyprzedewszystkimwdzielnicach:
Wola,północneŚródmieścieiŻoliborz.
Zeszczególnąpasjąnaziściniszczylizabytkiorazobiektyodużej
wartościkulturalnejiduchowej-pałace,kościoły,pomniki,muzea,
archiwa,bibliotekiitp.Zagładzieuległysetkibezcennychzabytków
orazobiektówodużejwartościkulturalnejiduchowej.Rejestrznisz-
czonychnieruchomychobiektówsakralnychiświeckichmających
wartośćzabytkowąliczy674pozycje.Źródłastatystycznezprzełomu
lat1945i1946podają,żecałkowitemuzniszczeniuuległook.11tys.
budynków.Natomiastok.14tys.budynkównadawałosiędoodbudowy,
przyczymstopieńichzniszczeniaokreślonoodpoważniezniszczonych
dolekkouszkodzonych34.
Wobecniepojętegowprostogromuzniszczeńsamadecyzjaood-
budowiemiastaniebyławcalejednoznaczna.Branopoważniepod
uwagęprzeniesieniestolicypaństwadoinnejaglomeracji,np.doŁodzi.
Sytuacjaprawnagruntówwarszawskich,jakąstworzonopozakończeniu
IIwojnyświatowej,wpewiensposóbwiązałasięzdecyzją,żestolicą
PolskipozostanieWarszawa.
KrajowaRadaNarodowawdniu3stycznia1945r.podjęła
uchwałęoodbudowielewobrzeżnejWarszawy.OdbudowącałejWar-
szawyzezniszczeńzajęłosiępoczątkowoBiuroOrganizacjiOdbudowy
Warszawy,powołane22stycznia1945r.przezprezydentamiasta.Od
14lutego1945r.BiurozostałozastąpioneBiuremOdbudowyStolicy.
ZadaniaBiurabyłyniezwykleistotnewskutkachzpunktuwidzenia
gospodarkinieruchomościami.Towtymurzędziem.in.podejmowało
siędecyzjeotym,czybudyneknadajesiędoodbudowy,czyteżnależy
33RaportostratachwojennychWarszawy,UrządMiastaStołecznegoWarszawy,
ArchiwumPaństwoweMiastaStołecznegoWarszawy,BOSI,sygn.2480.
34Ibidem.
30
