Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
62
1.Wielkośćistrukturazatrudnieniawprzemyślepolskim
nychwzrostwporównaniudo1937r.wyniósł83931,tj.46,3%.Uderza,że
największyprzyrostdotyczyłgórnictwa(481,5%)ihutnictwa(560,1%),czyli
przemysłuciężkiego.Wliczbachbezwzględnychnajpoważniejszeprzyrosty
odnotowujemyjednakwprzemyśleodzieżowymiwłókienniczym-ponad
35tys.kobiet-choćcowartopodkreślić,odsetekrobotnicwstosunkudo
ogólnejliczbyzatrudnionychistotniesięniezmienił,oilebowiemw1937r.
kobietystanowiły23,8%pracującychwprzemyśle,tow1946r.24%140.
Podsumowującprocesyzachodzącewsferzezatrudnieniawprzemyśle
wpierwszychkilkunastumiesiącachpowojnie,możnawskazaćnakilka
charakterystycznychcech141:
•Wojna,zmianagraniciwielkieruchymigracyjnespowodowałyrozbi-
cieirozproszenieprzedwojennychzespołówpracowniczych.Stażpra-
cywiększościrobotnikównieprzekraczał3lat,awprzypadkuzakła-
dówleżącychnatzw.ZiemiachOdzyskanych,którezatrudniałyokoło
¼wszystkichrobotników,proceskształtowaniasięzałógrozpocząłsię
dopieropowojnie.
•Skalęzmianpogłębiałprzyjętyprzezkomunistówmodelindustriali-
zacji,opierającysięnamasowymwykorzystaniutaniejisłabowykwa-
lifikowanejsiłyroboczej.Wkonsekwencjijużw1946r.prawieo40%
przekroczonoprzedwojennystanzatrudnienia.Nowychpracowników
rekrutowanogłówniespośródludnościwiejskiej,zaktywizowanychza-
wodowokobietimłodocianych.Nastąpiłowzwiązkuztym−wporów-
naniuzokresemmiędzywojennym−pogorszeniepoziomukwalifika-
cjirobotników,wzrósłudziałosóbmłodocianychikobietwzakładach.
Wsposóboczywistymiałotowpływnawydajnośćpracyiprocesyada-
ptacjiflnowych”robotnikówdowymogówpracywprzemyśle.
•Odpoczątkuujawniłysiętakżenegatywnezjawiskacharakterystycznedla
gospodarkisocjalistycznej,takiejaknadmiernabiurokratyzacja,wyrażają-
casięnietylkowzrostemliczbypracownikówumysłowych,alerównież
mowanejstrukturzeiwchodzeniawżycienowychroczników,onormalnejstrukturze.Nie
zmieniatojednakfaktu,żerelacjaliczbykobietdomężczyznwPolscew1950r.należałado
najgorszychwEuropie.GorszerelacjeodnotowujemytylkowZwiązkuRadzieckim−122
kobietyna100mężczyzn(1959r.),wAustrii−115,5iwNiemczechZachodnich−114,3.
Wartopodkreślićtakże,żestosunekliczbykobietdomężczyznwPolscew1950r.byłtaki
samjakw1921r.−109,6.A.Gawryszewski,LudnośćPolskiwXXwieku,InstytutGeografii
iPrzestrzennegoZagospodarowaniaPAN,Warszawa2005,s.208-211;Zatrudnieniekobiet,
flPrzeglądSocjalistyczny”nr4/5zdnia1maja1945r.,s.60.
140Statystykaprzemysłowa1947-1949,StatystykaPolskiseriaD,z.19,GUS,Warszawa1950,
s.14;Statystykaprzemysłowa1947,StatystykaPolskiseriaD,z.15,GUS,Warszawa1949,s.IX;
Statystykaprzemysłu...,s.14.
141Wnioskitenieodbiegająznacznieodocensformułowanychjużkilkalatwcześniej
wpracy:J.Chumiński,Ruchzawodowy...,s.91-92.
