Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
58
1.Wielkośćistrukturazatrudnieniawprzemyślepolskim
mipowodującymiwzrostzatrudnieniabyłyobniżeniesiękulturypracy,
niskawydajność,brakdostateczniewykwalifikowanychpracowników,
rozluźnieniedyscypliny,zwłaszczazaśflwzrostnieobecnościpracowników
wewszystkichdziałachpracy”.Przyrostzatrudnieniawśródpracowników
umysłowychwyjaśnianom.in.spadkiemkwalifikacjizawodowych,biuro-
kratyzacjądziałalnościzakładóworazniskąwydajnościąpracypersonelu
administracyjnego.Brakpracownikówwykwalifikowanychtłumaczono
flwywiezieniemznacznejczęścifachowcównarobotydoNiemiec,skądpo-
wróciłatylkoczęśćludzi”,flprzerwaniemszkoleniazawodowegowyższych
stopnipodczasokupacji”,flwymordowaniemprzezNiemcóworazwobo-
zachkoncentracyjnychaktywnegoelementuspołeczeństwa,składającego
sięwlwiejczęścizfachowców”,flprzejściemczęścifachowcówdosamo-
dzielnychzajęćzarobkowychlubdoinnychzawodówwskutekzmienio-
nychwarunkówżyciawokresieokupacji”,przejęciemprzezPolskęzakła-
dówflnieistniejącychwkraju”,dlaktórychbrakbyłowykwalifikowanego
personelu130.
Skalęwymianyśrodowiskarobotniczegopowojnieilustrujądanewspo-
mnianejankietydotyczącestażupracywbadanychzakładach131.Dysponu-
jemyinformacjamio386073osobach(wtymo360849pracującychwza-
kładachmającychswojąsiedzibęnatzw.ZiemiachDawnychi25224na
tzw.ZiemiachOdzyskanych),tj.dlaokoło30%wówczaszatrudnionych,
przedewszystkimwdużychprzedsiębiorstwach(tab.16).Ogólnyodsetek
pracowników,którychstażpracywjednymzakładzieprzekraczał10lat,
wynosił28,2%(wprzypadkutzw.ZiemDawnychwzrastałdo29,9%,na
tzw.ZiemiachOdzyskanychmalałdo3,4%).Byłatogrupa,októrejmoż-
nazcałąpewnościąpowiedzieć,żezostałazaangażowanadopracyjesz-
czeprzed1937rokiem.Osób,któreprzyjętowlatach1937-1942,było14,2%
strażyfabrycznej(np.wgórnictwieprzedwojnądziałaprowizacyjnyzatrudniał0,05%ogółu
robotników,powojnie0,7%,liczbastrażnikówwzrosłaz0,8%do2,2%).Wprzypadkupra-
cownikówbiurowychźródłemwzrostuzatrudnieniabyłspadekkwalifikacjizawodowych,
rozbudowadziałówpersonalnegoisocjalnego(wgórnictwiewporównaniudookresuprzed-
wojennegowzrostbyłodpowiednio:4-i5-krotny,wprzemyślechemicznym:2-i10-krotny),
rozrostbiurokratycznegonadzoruinstancjinadrzędnych(np.zakładhutniczymiesięcznie
przygotowywał220sprawozdań,ztego141dlaorganównadrzędnych,wtymtakżedlain-
stancjipartyjnych;angażowałyone57osóbprzez11tys.godzin;wcałejbranżyokołotysiąca
osóbzajmowałosięsprawozdawczością).J.Chumiński,Ruchzawodowy...,s.91.
130AAN,CUPsygn.3201,Wynikiankietyopolitycezatrudnienia1948,s.11-12.
131WszelkiedanedotyczącestażupracyuzyskaliśmyzmateriałówKomisjiAnkietowej
powołanejprzezKomitetEkonomicznyRadyMinistrówwpaździerniku1946roku.Komisja
powołała19podkomisjibranżowych,którew1947r.rozesłałyankietydokilkusetzakładów
przemysłowych.AAN,CUPKomisjaAnkietowasygn.3142A,B,3143,3201-3206,3210-3216,
3272-3298,3415-3417,3422-3426,3475-3487,3623-3640,3723-3724,3733.
