Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Paryż-NowyJork-Warszawa.Językhumanistycznegofotoreportażujakoparadygmat
niosącegozdumądwiebutelkiwina.Drugiplanjestnieostry,możemyjednakdostrzec
sylwetkiprzechodniów,atużzadzieckiemwyłaniasięfragmentsklepowejwitryny.Niewąt-
pliwieswobodnynastrójtegospontanicznegoulicznegospotkaniawyeksponowanyzostał
przezdiagonalnąkompozycjękadruiodpowiedniąekspozycjęprotagonisty.Cojednakważ-
niejsze,wokółuchwyconegoDesencjonalnego”momentuosnutazdajesiębyćuniwersalna
opowieść:wyobrażamysobie,żedzieckozmierzadodomu,ajegodumawynikanietylko
zDdorosłych”zakupów,alerównież,byćmoże,jestodzwierciedleniemradosnegomomentu
wżyciujegoopiekunów,którypostanowiliuczcićw-zdawałobysię-charakterystyczny
dlaparyżansposób.Równiedobrzejednakmożnabyłobywymyślićinnąhistorię,wktórej
chłopiecjestraczejzagubionymDpionkiem”wpowikłanymświeciedorosłych.Oczywiste
stajesięzatem,jakważnydlatakrozumianejfotografiijesttekstowykomentarz.
NinaLagerVestbergzauważyła,żefrancuskafotografiareportażowalat40.i50.była
odpowiedziąnaspołecznebolączkipowojennejFrancji,wynikającezkryzysuekonomicznego,
aletakżetożsamościowego,któryściślezwiązanybyłzdwuznacznymstatusemnarodujako
kolaboranta-ofiary.Spontaniczne,kojącekadrymiałyzatemfunkcjęłagodzącąspołeczne
napięcia,byłyodpowiedniezarównodlaprasykatolickiej,jakikomunistycznej,niejako
odzwierciedlającpolitycznykonsensuscodoprospołecznychreformwpierwszychlatach
powojennych.Wtensposób,zarównozewzględunapowszechnezapotrzebowanie,jakiinteres
samychfotografów,kształtowałsięwizualnyjęzyknarodowejsolidarności,koncentrującysię
wokółproblemówreprezentantaklasypracującej(classeouvrière,szerzejclassepopulaire),ale
czytelnytakżedlawewnętrzniezróżnicowanejklasyśredniej24.Dlafrancuskiegoeverymana
istotnebyłyzarównoheroicznedoświadczeniastrajkówlat30.i40.czyantyfaszystowskiego
ruchuoporu,jakirepublikańskaDwielka”historialubteżrozmaiteprzejawyDulicznej”
kulturypopularnej,zballadamiEdithPiafineorealistycznymkinemnaczele.Fotografia,
mediumbliskiecodzienności,łatwedorozpowszechnianiaoraznowoczesne,doskonale
nadawałasiędowspieranianowejredakcjirzeczywistościspołecznej25.Niebezznaczeniabył
równieżautorytetfotoreportera,niedawnegobohaterafrontów,orazkoniunkturanarynku
prasyilustrowanej.DGłódobrazów”,napędzanyrosnącąpotrzebąwiedzyowydarzeniach
pozagranicami,wtymzwłaszcza-cociekawe-fascynacjącodziennymżyciemwStanach
Zjednoczonych,sprawił,żechoćbyDParis-Match”wydawanybyłwmilionieegzemplarzy26.
24
NinaLagerVestberg,PhotographyasCulturalMemory.Imag(in)ingFranceinthe1950s,DJournalofRomance
Studies”2005,t.5,nr2,s.75-90.
25
Natentematzob.też:DouglasSmith,FunnyFace.HumanisminPost-WarFrenchPhotographyandPhilosophy,DFrench
CulturalStudies”2005,nr1,s.41-53.
26P
.Hamilton,RepresentingtheSocialł,s.95.
29
