Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
44
EwaWysocka
wktórejważnesąaspektyjejfunkcjonowaniaoistotnymznaczeniudlaprocesów
rozwoju,wychowaniaisocjalizacji.Socjologowieanalizującrodzinęwspółczesną,
wskazująróżnekierunkijejprzemian,znajdująceodzwierciedleniewpełnieniuról
rodzicielskichirealizowaniuprzypisanychjejfunkcji.Wyodrębniasięm.in.nastę-
pującekierunkiprzemian,wstosunkudorodzinytradycyjnej:a)odrodzinydużej,
wielopokoleniowejdorodzinymałej,dwupokoleniowej,podstawowejijednopoko-
leniowej(małżeństwabezdzietne);b)odrodzinybiologiczniezdeterminowanejdo
rodzinyplanowanej;c)odrodzinyprodukcyjnejdorodzinynieprodukcyjnej;d)od
rodzinypatriarchalnejdorodzinyegalitarnej;e)odrodzinyzinstytucjonalizowanej
dorodzinypodporządkowanejtreściomhumanistycznym;f)odrodzinynotwartej”
dorodzinynzamkniętej”(Tyszka,2002,s.13-34).
Wefekciepróbujesiędokonaćcharakterystykiformżyciarodzinnego,prze-
ciwstawiającrodzinietradycyjnejróżnejejformyalternatywne,którychwiodącące-
chąjestfakt,iżsątoukładypowiązańseksualnychirodzinnych,nieusankcjonowane
prawnie(lubobyczajowo)i/lubnieposiadającebiologicznegorodzicielstwa(Kwak,
2005,s.91):a)alternatywyparalelne(parallelalternatives)domałżeństwamonoga-
micznego-np.związkikohabitacyjne;b)alternatywywłączone(incorporablealter-
natives)dorodzinynuklearnej,np.bezdzietnośćzeświadomegowyboru,sekspoza-
małżeński,małżeństwaotwarte;c)alternatywywstosunkudorodziny(alternatives
tofamily)np.życiewstaniewolnym,wkomunach,wspólnotach,czyzwiązkach
homoseksualnych(Adams,1995,s.412-429;za:Kwak,2005,s.89-91).
AnnaKwak(2005,s.91)zaliczadonich:związkinieopartenaprawniezatwier-
dzonymmałżeństwie(np.kohabitacja);związkiopartenaformalnymmałżeństwie,
alebezbiologicznegorodzicielstwa(np.dobrowolnarezygnacjazposiadaniapo-
tomstwa,rodzinyzrekonstruowane);związkipoprzedzonewcześniejszymmałżeń-
stwem,któreuległyrozpadowi(np.rodzinyniepełne);rodzinypierwotnienieoparte
nazwiązkumałżeńskim,atylkonabiologicznymrodzicielstwie(np.niezamężne
rodzicielstwo,główniemacierzyństwo).
Zmianyte-jakbyśmyichniedefiniowali-przekładająsięnafunkcjonowanie
rodzinyipełnienieprzezniąprzypisanychjejfunkcji,comoimzdaniemnajlepiej
egzemplifikujesystemowepodejściedorodziny.Wstosunkowozatemnowym,li-
czącymsobieokoło50lat,ujęciu-rodzinatraktowanajestjakosystem,cooznacza,
iżkażdaosobawrodziniejestczęściącałegosystemu.Koncepcjasystemowawy-
chodzizzałożeńwynikającychztrzechpodstawowychpojęć:całościowość,cyrku-
larnośćiekwifinalizm.Rodzinastanowizatemcałość,czyliintegralnąstrukturę,nie
będącąprostąsumąelementówskładowych.Wkontekściediagnozytrzebaprzyjąć,
żepoznanieposzczególnychczłonkówrodzinyniewystarcza,bypoznaćcałysys-
temrodzinny(trzebananichpatrzećwperspektywiewzajemnychpowiązańiich
skutków).Strukturatajestpołączonawzajemnymirelacjamimiędzyjejelementami,
któreprzebiegająwedługprawasprzężeńzwrotnych:a)negatywnych(ujemnych:
