Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Genezakoncepcjizrównoważonegorozwoju
23
kryterium(lubzbiorukryteriów)6.Takadefinicjawskazuje,żerozwójtotaczęść
byciadanegosystemu,wtrakciektórejsystemzmieniaswojąjakośćorazjakość
tworzącychgoczęści.Rozwójwujęciuprocesowymrozumianyjestsamodzielnie,a
jegozrozumienieniewymagaodwoływaniasiędoinnychsłów.
Napotrzebyniniejszejmonografiiprzyjętorozumienierozwojujakodeskryp-
toraocenyprocesuzmian.Takiepodejściewynikaztego,iż–jakwcześniejwspo-
mniano–drugapołowaXXwiekuzaowocowałaspostrzeżeniamiiocenamizwią-
zanymim.in.zdegradacjąśrodowiskaiwyczerpywalnościązasobównaturalnych,
prowadzącymidownioskówoograniczonościwzrostugospodarczego.Ocenyte
znalazływyrazwlicznychdokumentach(tab.1),zktórychwyłaniasięzmiana
postawwobecrozwojuekonomicznego,społecznegoiprzyrodniczego,wyrażają-
casięwprzejściuodstwierdzeniaUThanta,że„takdalejbyćniemoże”7,przez
deklaracjęsztokholmską8,którejnajistotniejszymelementembyłouznanieprawa
doczystego,zdrowegośrodowiskazapodmiotoweprawoczłowieka(opróczprawa
dożyciaiprawawłasności),koncepcjęecodevelopment9,stanowiącąposzukiwanie
alternatywnychwzorcówrozwojugospodarczego,nieprzekraczającychograniczeń
środowiskowych,ażdorozszerzeniaówczesnejkoncepcjialternatywnegorozwoju
gospodarczego(bazującejwyłącznienaaspektachśrodowiskowych)oobszaryspo-
łeczneiekonomiczne,którezostałydoprecyzowaneiskonceptualizowanewraporcie
GroHarlemBrundtland10iktóreokreślonomianemsustainabledevelopment.Oka-
zujesięjednak,żeangielskiterminsustainableniemawjęzykupolskim„dobrego”
odpowiednika;byłijestontłumaczonynawieleróżnychsposobów,wśródktórych
wymienićnależy:stały,stabilny,zrównoważony,trwały,trwałyizrównoważony,
zrównoważonyitrwały,harmonijny,samopodtrzymującysię,podtrzymywalny,per-
manentnyczyekorozwój11.Owąróżnorodnośćprezentujądefinicjeitłumaczenia
sustainabledevelopmentwystępującewliteraturzeprzedmiotu.
G.H.Brundtland12definiuje,,sustensywnyrozwójjakorozwój,któryzaspokaja
potrzebyobecne,bezograniczaniamożliwościzaspokajaniapotrzebprzyszłychpo-
koleń.Zawieraonwsobiedwakluczowepojęcia:
6T.Borys(red.),Wskaźnikizrównoważonegorozwoju,WydawnictwoEkonomiaiŚrodowisko,
Warszawa–Białystok2005,s.26.
7Człowiekijego...
8DeklaracjakonferencjisztokholmskiejONZ,OśrodekInformacjiCentralnejCINTE,Warszawa
1972.
9Więcejnatematkoncepcjiecodevelopmentw:Rezolucja3326(XXIX)ZgromadzeniaOgólnego
NarodówZjednoczonychz16grudnia1974roku.
10OurCommonFuture,WorldCommissiononEnvironmentandDevelopment,UniversityPress,
Oxford1987.
11Szerzejnatematpolemikidotyczącejnazewnictwaw:T.Borys,Sporywokółpojęciazrówno-
ważonegorozwoju,[w:]S.Czaja(red.),Zrównoważonyrozwój–doświadczeniapolskieieuropejskie,
WydawnictwoIBiS,Wrocław2005,s.44-51;T.Borys(red.),Wskaźnikizrównoważonego…,s.22inast.;
R.Janikowski,Rozwójzrównoważonyczystały?,„EkonomiaiŚrodowisko”2004,nr2,s.224-230.
12OurCommon...,s.54.
