Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wpływmyślisamorządowejnarozwójsamorządukorporacyjnego
31
rozumiałjakokorporacjępublicznoprawnąwykonującąnawłasnąodpowiedzialność
powierzonewustawachzadania.Najobszerniejsządefinicjęsamorządusformułowali
natejpodstawieGeorgMeyeriGernhardAnschütz,którzystwierdzili,żeHsamo-
rządjestzwiązkiempublicznoprawnympodporządkowanympaństwu,wykonującym
samodzielniezadaniazzakresuwładztwaadministracyjnego”73.
NajdalejwkształtowaniuprawnejdefinicjisamorząduposunąłsięHansKelsen
utożsamiającgozdecentralizacją.Definiowałgojakopublicznoprawnyzwiązeknie-
zależnyodadministracjirządowej,alebędącywsystemieadministracjipublicznej
realizującyokreślonezadaniapodnadzorempaństwa74.Samorządbyłzatemwyra-
zemzdecentralizowanegoporządkuprawnego,któregonormypowstawaływdemo-
kratycznysposób,przyczymtreśćtychnormmusiaładotyczyćadministracji,czyli
zarządzaniasprawamipublicznymi.Normywyznaczającezakresdziałaniaprawa
mogły,zdaniemKelsena,wynikaćtakżezorzeczeńsądowych.Twierdził,żeadmini-
stracjapaństwadzielisięnaadministracjęcentralnąilokalną.Lokalnaadministracja
istniejetakdługojakistniejeadministracjacentralna75.
ZdorobkuH.RosinaKelsenprzyjąłzałożenie,żedemokracjaliberalnapowinna
opieraćsięnasamorządzie,zagwarantowanymwakcieprawnymorandzekonsty-
tucji.KelsenwywodziłpojęciesamorząduzAnglii.Natomiastznaczeniesamorząd
jakoformydecentralizacjinarodziłosię,jegozdaniem,jakoprzeciwieństwopaństwa
absolutystycznego.Wtensposóbpowstałterminsamorząduwmodelukontynen-
talnymrozumianyjakoformazdecentralizowanejadministracjipublicznej,której
organypochodzącezwyborówwykonujązadaniapubliczne76.ZdaniemKelsena
gwarancjasamorządnościmiałabyćpoczątkiemgwarancjiprawobywateli,które
potwierdzonewakcieprawnymonajwyższejrandze,miałybyćnienaruszalne.Naj-
większywpływnarozwójnaukiosamorządziewtymzakresiewywarłjednakCarl
Schmitt,którystworzyłkoncepcjęinstytucjonalnejgwarancjisamorządnościpolega-
jącąnazagwarantowaniuinstytucjisamorząduterytorialnegowykonywaniazadań
publicznychprzekazanychwdrodzeustawy77.Wpodobnysposóbsamorządrozumiał
HansPeters.W1928r.opublikowałswojąhabilitacjępt.:HGrenzenderkomunalne
Selbstverwaltung”,wktórejwyjaśnił,żepodpojęciemsamorządurozumieosoby
prawapublicznegopodejmującedziałalnośćwramachustaw,którewykonująjąna
własnąodpowiedzialność78.
Najszerzejzasadępartycypacji,wokółktórejzbudowanoterminsamorządu
wNiemczech,rozwinąłF
.Fleiner.Podkreśliłon,samorządwykonujezadaniaadmi-
nistracjipublicznejprzezregularniewyłanianewwyborachorgany.Wtensposób
wprowadziłzałożenie,żepartycypacjanajpełniejrealizowanajestwwyborachdo
73G.Meyer,G.Anschütz,LehrbuchdesDeutschenStaatsrechts,München1919,wyd.17,s.385.
74A.Hensel,KommunalrechtundKommunalpolitikinDeutschland,Breslau1928,s.19.
75H.Kelsen,AllgemeineStaatslehre,Berlin1925,s.181.
76Ibidem.
77H.Peters,ZentralisationundDezentralisation:zugleicheinBeitragzurKommunalpolitikin
RahmenderStaats-undVerwaltungslehre,Berlin1928,s.170.
78H.Peters,GrenzenderkommunalenSelbstverwaltunginPreußen:einBeitragzurLehrevom
VerhältnisderGemeindenzuStaatundReich,Berlin1926,s.36.
