Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26|rozdziałpierwszy
osobowego,zwracaniesiękujednostceinarodowi(aniepaństwu),
przyszłości(nieteraźniejszości)
61
.Romantyzmpolskinajwięcejczer-
piezniemieckiego–dowodząbadacze–aleprzerabiatowsposób
swoistyigenialny,nietrzebasięwięctegowstydzićiwzbraniaćprzed
badaniamiwpływów,gdyż–jakpiszeAdamKleczkowski62–jestto
koniecznedlapełnychiwielostronnychbadańnadtąepoką.Porów-
naniedorobkukulturowegoPolskiiNiemiec,azwłaszczaliteratury
ifilozofiiromantycznej,wnowejsytuacjipolitycznej–podkreślają
germaniściikomparatyści–możestaćsiępierwszymkrokiemwstro-
nęprzełamaniawzajemnejniechęciistereotypów63.
Wnowszychpracachzmieniłsięstosunekbadaczydosamegoza-
gadnienia,alenadalaktualnejestto,conapisałw1935rokuAdam
Kleczkowski,Wpraciprzyczynkówdotegotematumnóstwo,alenie
masyntetycznegostudium”
64
.Jegobrakspowodowanyjestteżczyn-
nikamiliterackimi:ogromemmateriału(tekstyfilozoficzne,lite-
rackie,opracowaniazróżnychepok,wktórychosobisteprzekonania
twórcówczęstozostałynałożonenatekstyliterackie),atakżeróżno-
rodnościąrodzajówwpływów.
Filozofiaaliteratura
Problememdlawszystkichbadaczyjesttakżeustaleniegranicy
międzyfilozofiąaliteraturą,przyporządkowanietwórcówiichteks-
tówdofilozofiilubliteratury,wybranieizastosowaniewłaściwej
metodybadawczej.Problemporównanialiteraturyifilozofiiroz-
wiązywanyjestprzezbadaczyzasadniczonadwasposoby:Wpozy-
tywistyczny”iWegzystencjalny”,jakjenazywaJanuszSławiński
wposłowiudoksiążkiWypowiedźliterackaawypowiedźfilozoficz-
na(1982)
65
.Występująoneczęstorównolegle,niezależnieodprze-
konań,teoriiipreferowanychwdanymczasiemetodbadawczych,
przyczymszczególniesilnąpozycjęwpracachporównawczychzaj-
mujesposóbWpozytywistyczny”.Stosującygobadacze,jakzauwa-
żaSławiński,zakładająistnieniemiędzyfilozofiąaliteraturązde-
cydowanejróżnicy,przedewszystkimzewzględunajęzyk.Dlatej
grupybadaczyfundamentalnestajesiępojęcieprzekładu,tojest
uważająoni,żefilozofiailiteraturaposługująsiędwomaróżnymi
kodamijęzykowymi,aleistniejemożliwośćodnalezieniafilozoficz-
