Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
50
CzęśćI
PrzedwybuchemWielkiejWojny…
wojny27,złożonymnaręceministramarynarkiwgrudniu1905r.,Szczegłow
napodstawieanalizydziałańmorskichpodczaswojnynaakwenachdaleko-
wschodnichuzasadniałkoniecznośćutworzeniaSztabuGeneralnegoMarynarki
Wojennej.Wjegokoncepcji,SztabGeneralnymiałskładaćsięzdwóchwydzia-
łów:StrategicznegoorazMobilizacyjnego.WskładWydziałuStrategicznegomiały
wchodzićtrzyoddziały:Operacyjny,StatystykiObcejiRosyjskiej,Archiwalno-
HistorycznyorazSamodzielneBiuroWywiadowcze.WydziałMobilizacyjnymiały
tworzyćoddziały:PersonalnyorazŚrodkówMaterialnych.Wnakreślonejwstęp-
niestrukturzeorganizacyjnejSztabuGeneralnegoSzczegłowprzewidział44eta-
ty:1wiceadmiralskioraz43oficerskie,wtym10dlastarszychoficerów28.Kilka
tygodnipóźniejSzczegłownapisałkolejnymemoriał,wktórymprzedstawiłkon-
cepcjęnowejstrukturyorganizacyjnejnaczelnychwładzmarynarkiwojennej.Jej
istotąbyłpodziałnatrzyautonomiczneczłony:SztabGeneralny–„mózgfloty”
odpowiedzialnyzapracekoncepcyjne;flotęczynną–realizującązadaniabojowe;
orazadministrację(MinisterstwoMarynarki)–odpowiedzialnązawyposażenie
iuzbrojenieflotyorazszkoleniezałógokrętowych29.
KoncepcjenakreślonewmemoriałachSzczegłowaspotkałysięzsilnymod-
dźwiękiemwkręgachmarynarkiwojennej.Popieralijemłodzioficerowiezgrupo-
waniwpółoficjalnymKółkuWojennomorskim,utworzonymnapoczątku1906r.
wSt.Petersburguzazgodąministramarynarkiwiceadm.Birilewa.Nadrzędnym
celem,którysobiestawialibyłaodbudowasilnejmarynarkiwojennej30.Zgołaina-
czejprzyjętoprojektySzczegłowawresorcie.Przeciwnikiemdecentralizacjiwła-
dzy,którejpierwszymznakiembyłobyutworzenieSztabuGeneralnegoMarynarki
Wojennejbyłszefresortuwiceadm.Birilew.Jegostanowiskospotkałosiępoparciem
Aleksiejewa,dotarłdoMikołajaIIinajprawdopodobniejzainspirowałcaradowydaniareskryptu
outworzeniuSztabuGeneralnegoMW
,podczasgdymemoriałAleksiejewazostałodłożonyad
acta.AktualnieznajdujesięonwzbiorachRGAWMF
,f.410,op.3,d.649,l.5–23.
27Opublikowanykilkadziesiątlatpóźniejwwersjiksiążkowejpodzmienionymtytułem
–Znaczenijeirabotasztabanaosnowaniiopytarussko-japonskojwojny,Moskwa1941.
28ObsadapersonalnaSztabuproponowanaprzezSzczegłowazob.RGAWMF
,f.2,op.1,
d.147,l.8.
RosyjskihistorykKiriłłNazarienkostawiatezę,iżkoncepcjaSzczegłowaniebyławp
i
i
,
j
eł-
ninowatorska,gdyżopierałasięnarozwiązaniachzastosowanychwcześniejwjapońskimoraznie-
mieckimSztabieGeneralnymMW
.Zob.K.B.Nazarienko,„Mozg”fłotaRossii…,s.52.
29Memoriałjestanonimowy,jednakżebadaczeuznajązajegoautoraSzczegłowa,gdyżzawar-
tewnimsformułowaniasącharakterystycznedlajegostylupisarskiego.Nakreślonawmemoriale
koncepcjapodziałustrukturyorganizacyjnejnaczelnychwładzmarynarkinatrzyautonomiczne
częścibyławnastępnychlatachusilnieforsowanaprzezoficerówSztabuGeneralnegoMW
.Zob.
K.B.Nazarienko,„Mozg”fłotaRossii…,passim.
30FunkcjęprzewodniczącegoKółkaWojennomorskiegowSt.Petersburgupełniłkpt.2.rangi
NikołajRimski-Korsakow,którykilkamiesięcypóźniejzostałdesygnowanyprzezcaranaurząd
wiceministramarynarki.Wieluspośródczłonkówpełniłowlatachpierwszejwojnyświatowej
ważnefunkcjedowódczo-sztabowe,m.in.AleksandrKołczak(od1908r.przewodniczącyKółka),
AleksandrZielenoj,JewgienijBehrens.CzłonkiemKółkabyłoczywiścieAleksandrSzczegłow.Zob.
M.Makariejew,Bałtijskij…,s.281.
