Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
52
CzęśćI
PrzedwybuchemWielkiejWojny…
StrukturaorganizacyjnaSztabuGeneralnegoMarynarkiWojennejzostała
przedstawionadokładniejwukazie35wydanym18czerwca1906r.36Sztabmiałskła-
daćsięzWydziałuOperacyjnego,referatów:StatystykiRosyjskiej,StatystykiObcej,
Historycznegoorazkancelarii37.ZgodniezliterąukazuszefowiSztabupodlegaływy-
działyoperacyjnewportach38orazattachésmorscy.Ważnąprerogatywą,którąotrzy-
małbyłoprawodokonsultowaniasięzszefemSztabuGeneralnegoWojskLądowych
wsprawachdotyczącychobronypaństwaorazrozwojujegosiłzbrojnych.Sztab
GeneralnyMarynarkiWojennejbyłodpowiedzialnyzaopracowanieplanówwojny
namorzu,OrdredeBataillefloty,planówmobilizacyjnych,programówbudownic-
twaokrętowego,wytycznychdlaprzeprowadzeniamanewrówflotyorazprogramu
szkoleniawMikołajewskiejAkademiiMorskiej.NaszefaSztabunałożonoobowią-
zekskładaniaministrowimarynarki(bezpośredniemuprzełożonemu)rocznegora-
portuzpracypodległejmuinstytucji39.
35Ukaz–wRosjicarskiejbyłtorozkaz(edykt)monarchy.Odpowiadałonówczesnemuza-
chodnioeuropejskiemupojęciudekretów(nakazówgabinetowych).
36PodczaspracnadstrukturąSztabuzauważonobłądwnazwiebędącyskutkiempomyłki
popełnionejprzezredagującegoreskryptz7maja1906r.hrabiegoHeydena.Ukazz18czerwca
1906r.korygowałpierwotnąnazwęinstytucjinaSztabGeneralnyMW
.Zob.P.P
.Wieczorkiewicz,
Sprawa…,s.16.
37WOMM,1914,s.255.WydziałMobilizacyjny,któryzamierzanopierwotnieutworzyć
wSztabieGeneralnymMW
,zdecydowanojednakpozostawićwSztabieGłównymMW
.Zob.
A.W
.Kołczak,SłużbaGienieralnogosztaba,[w:]W.I.Kołczak,A.W
.Kołczak,Izbrannyjetrudy,
St.Pietierburg2001,s.306.
38Wydziałyoperacyjnewgłównychportachutworzonow1903r.Powierzonoimzadanie
kierowaniamobilizacjąfloty.PowojniezJaponią,zakresichobowiązkówzostałsprecyzowany
wspecjalnejinstrukcjiwydanej22listopada1907r.przezSztabGeneralnyMW
.Zgodniezliterą
instrukcji,wydziałyoperacyjnewportachmiałynapodstawiedyrektywSztabuGeneralnego
MWopracowaćszczegółoweplanymobilizacyjnedlakażdejzflotiflotylli.Podległośćszefów
wydziałówoperacyjnychwportachulegałazmianie.Od1907r.podlegalibezpośrednioszefowi
SztabuGeneralnegoMW
,w1910r.podporządkowanoichkomendantomportówwojennych,
anamocyrozporządzeniazmaja1911r.mielioddniaogłoszeniamobilizacjipodlegaćbez-
pośredniodowódcyflotynateatrzedziałańwojennych.Zob.I.F.Cwietkow,Organizacyonno-
mobilizacyonnyje…,s.177.
39SzczegółowywykazzadańSztabuzob.RGAWMF
,f.418,op.1,d.3665,l.203;Połnojeso-
branijezakonowrossijskojimpierii,sobranijetrietije,t.XXXI,otd.1,St.Pietierburg1914,s.1141.
InteresującąopinięnatematmiejscairoliSztabuGeneralnegowstrukturzeMinisterstwa
MarynarkiWojennejzawieraartykułJerzegoKłossowskiego–Polaka,byłegooficeramarynarki
rosyjskiej(od1919r.oficeraPolskiejMarynarkiWojennej)służącegowlatachpierwszejwojny
światowejpodbanderąśw.Andrzeja.Kłossowskipodkreślał,iżSztabbyłorganemstudyjnymipla-
nistycznym.Jegoroląbyło„opracowaniezasadniczychliniiprogramówrozbudowyfloty,mobi-
lizacjiiwyszkolenia,pozostawiającwykonanieinnymresortom[organom–M.H.]ministerstwa
[…].Żadneczynnościtechnicznelubadministracyjnenieplątałysięwśródwłaściwychczynno-
ścisztabu.Oilesztabdotykałsprawmateriałowych,toczyniłtozpunktuwidzeniataktycznego
bezwdawaniasięwszczegółowefachowerozważania”
.WocenieKłossowskiego,najpoważniej-
sząsłabościąSztabubyłoto,iż„brakmubyłoegzekutywywykonawczej.Opracowywałonplany,
leczwykonanieichstanowiłokompetencjędowódców,względemktórychnieposiadałonwładzy
rozkazodawczej[…].MorskiSztabGeneralnyniebyłcentralnymorganemprowadzeniawojny
