Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział2
JUGOSŁAWIA„SZTUCZNYMPAŃSTWEM”?
2.1.IDEAJUGOSLAWIZMUZRODZIŁASIĘWCHORWACJI
56
Wowym,jakżeodległymjużpodwielomawzględamiczasie,gdyzrado-
ściąobwieszczano,żeJugosławiaznikazmapyEuropy,bobyłapaństwem
sztucznym,niezadawanosobiezregułytrudu,bysprecyzować,coznaczy
tookreślenie.Iniestawianopytania,czyjestonajedynymwEuropietakim
państwem,czynaprzykładBelgianiejestznaczniebardziejnsztuczna”.
Iprzechodzonodoporządkudziennegonadtym,żejeśliUniaEuropejska,jak
chcątzw.federaliści(ijakzalecaliostatnioniemieckiwicekanclerziminister
sprawzagranicznychJoschkaFischerorazkanclerzGerhardSchröder),przy-
brałabykształtfederacji,tostaniesiępaństwemsztucznymwwielokrotnie
większymstopniu,niżbyłanimJugosławia.Odnosisięwrażenie,żeci,którzy
szermowalitymokreśleniem,nietylkopoto,byusprawiedliwiaćdziałania
zmierzającedorozbiciaJugosławii,uważają,iżwyłączniepaństwonarodowe
niejestsztuczne.Jeślizaśjejsztucznośćniepolegałanatym,żeJugosławia
byłapaństwemwielonarodowym,tonaczympolegała?Czynatym,jakcza-
samisugerowano,żepołączyłanarodynależącedoróżnychkultur,wschod-
nioeuropejskiejbizantyjskiejizachodnioeuropejskiejłacińskiej?Podobnie
jakfrancuskihistorykBernardMichel,autorksiążkiNationsetnationalismes
enEuropecentraledesXIX-XXsiècles,nielubięsformułowaniansztuczne
państwo”,gdyżjestonomglisteidajesięłatwoinstrumentalizować.Jeślijed-
nakmaonomiećjakieśwmiaręprecyzyjneznaczenie,to-moimzdaniem
-należytookreśleniestosowaćwobectakiegopaństwa,wktórymwiększość
lubprawiepołowamieszkańcowjestprzeciwnajegoistnieniuidajetemunie-
wątpliwywyraz,aktórejestutrzymywaneprzyżyciu,najczęściejmetodąkija
imarchewki,przezinnepaństwolubpaństwa.Zawzórtakiegopaństwamoż-
na,oczymbędziemowaniżej,uważaćBośnięiHercegowinę.
