Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Georga(Georgiusa)zPanoniiiBartłomiejaGeorgiewicza,prawdopodobnieszlach-
cicawęgierskiego,stwierdziłstolattemuFranzKidrić,którypierwszyanalizował
zapomnianywówczastekst5.Późniejsibadaczepowołująsięnajegoustalenia,podkre-
ślającprzytym,żebrakszczegółówdotyczącychwieloletniegopobytuGeorgiewicza
wRzymie,gdzieteżprawdopodobniezmarł6.
DziejepobytuGeorgiewiczawstolicypapieskiejbadałMassimoMoretti,włoski
autornajobszerniejszejdotądmonografiiżyciaitwórczościGeorgiewicza,pozostającej
wdrukuwwydawnictwieDeLucaEditorid’Arte(serianArteeStoria”)7.Autorodnalazł
wydanąwRzymiepublikacjęGeorgiewiczaz1569roku,copozwalaprzesunąćotrzy
latadomniemanądatęjegośmierci,zaktórąwcześniejprzyjmowano1556rok8.
CzęśćautobiograficznaDeritibusłprzedstawiamłodzieńczyokresżyciaGeor-
giewicza,odpojmaniawtureckąniewolę(1526)dochwiliszczęśliwejucieczkizAzji
(1538).Jesttonajprawdopodobniejjegopierwszapublikacja;taktraktujewspółcze-
snywydawcaniemieckiReinhardKlockow,przyjmującdatę1544jakorokwydania9.
WwierszupochwalnymzamieszczonymwDeritibusłJacobJasparus10pisze
oGeorgiewiczu:
[ł]jeśliUlisses,równiemądryjakelokwentny,zasłużyłnapochwałęwtwoichpismach,Homerze[ł],
oileżbardziejnależypodziwiaćnaszegoczcigodnegoBartłomiejazWęgier.[...]WidziałEufrat,Tygrys,Nil
iBabilon,widziałblankiJerozolimyiOrmian.Czyniepowinienemmuwierzyć,temu,którypóźniejzwiedził
teżprawiecałyświatchrześcijański?IpoznałwięcejjęzykówniżMitrydates11[ł][tłum.własneA.K.]12.
5F
.Kidrić,BartholomaeusGeorgijević.BiographischeundbibliographischeZusammenfassung,Vienna1920.
6S.Krasić,ĐurđevićBartul,[hasłow:]Hrvatskibiografskileksikon[online],t.4,gl.ur.T
.Macan,Zagreb
1998,dostęp14maja2016,http://hbl.lzmk.hr/clanak.aspx?id=4996;A.Höfert,BartholomaeoGeorgius,
[hasłow:]Christian-MuslimRelations.AbibliographicalHistory,vol.7:CentralandEasternEurope,Asia,Af-
ricaandSouthAmerica(1500–1600),ed.D.Tomas,J.Chesworth,Leiden–Boston2015,p.321–330.
7M.Moretti,ImmaginidelTurco.Vita,scrittiefigurediBartolomeoGeorgijević„PellegrinodiGerusa-
lemme”,DeLucaEditorid’Arte,Roma[wdruku].Natezytejpracypowołująsiębadacze,którymautor
udostępniłjejtreść(m.in.P.M.Tommasino,S.Henny);A.HöfertwbibliografiihasłaBartholomaeo
GeorgiuswpublikacjiChristian-MuslimRelationswymieniapracędoktorskąMorettiegootymsamym
tytule,stanowiącąpodstawęjegopozostającejwdrukumonografii.Zostałaonaudostępnionaprzez
autoratakżemnie,zapośrednictwemwypożyczalnimiędzybibliotecznej,wformiecyfrowej,zprośbą,by
przycytowaniudodaćuwagęinprint.
8M.Moretti,Profeziescritteefigurate.LaletteradiBartolomeoGeorgijevićaMassimilianoIIallavigiliadi
Lepanto,nGiornaledistoria”2012,n.8,s.20–21.
9B.Georgiewicz,DecaptivitatesuaapudTurcas(1526–1538),hrsg.R.Klockow,M.Ebertowski,Berlin
2000.Tytuł(nOmojejniewoliuTurków”)pochodziodwydawcyiwysuwanapierwszemiejscezawar-
tośćautobiograficzną.WistociedramatycznewydarzeniazwłasnegożyciadająGeorgiewiczowimożli-
wośćopisaniaJerozolimyorazkościołówchrześcijańskichnaWschodzieiichodmiennościwstosunku
dorytułacińskiego.EdycjaniemieckazawieratekstłacińskiegoDeritibusłorazjegowspółczesneprze-
kładynajęzykniemieckiiturecki.
10JacobJasparusDanus(Duńczyk),poeta,znawcagreki,przedstawiasięjakonpublicuslectorGraeci”
(B.Georgiewicz,Deritibusł,k.A
1v).OtejpostacijakoonduńskimHomerze”piszeP
.Harstingwarty-
kuleJacobJasparus(fl.1529–1549):„HomerulusnosterDanicus”(ActaConventusNeo-LatiniHafniensis,
ed.R.Schnur,Binghamton1994,p.465–476).
11Mitrydates,królPontuwlatach120–63p.n.e.,wedługlegendyznałdwadzieściajedenjęzykówsą-
siednichludów.
12B.Georgiewicz,Deritibus…,k.A
1v–A
2.Por.tekstłaciński:nSimeruitprudens,simulacfacundus
Ulysses/LaudariscriptismultusHomere,tuis./[ł]QuomagishicistisvenerandusBartholomaeus
~6~