Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
LaudacjaJasparusa,którymówioautorzejakoswymdobrymprzyjacielu,jest
ciekawatakżeztegopowodu,żejegoustamiGeorgiewicz,poddanywęgierski,de-
klarujelojalnośćwobecdomuhabsburskiego.PrzedtragicznymdlaWęgier1526ro-
kiembywałonnadworzekrólowejMariiwrazzeswoimopiekunemarcybiskupem
Ostrzyhomia,prymasemWęgier,LászlóSzalkai’em.WspomnianyJasparuswinnym
fragmencielaudacjizwracającsiędoKarolaVHabsburga,cesarzarzymsko-niemie-
ckiego,piszeoGeorgiewiczu:
Jestgodzien[Georgiewicz]byćnatwoimdworze,KaroluPiąty.Byłbywysocegodnydobrejiważnej
pozycji,jakąostatniozaoferowałmutwójprzeciwnik,aleonzewzględunaciebiestanowczoodmówił,
atakżezewzględunatwojąsiostrę,królowąMarię,bobyłwamobojguwierny[tłum.własne–A.K.]13.
nPrzeciwnik”(hostis),tozapewnektośzestronnikówmłodocianegoJanaZygmun-
taZapolyi,popieranegoprzezTurcjęrywalaKarolaVdotronuwęgierskiego.Habs-
burgowieukłademwiedeńskimz1515rokuzabezpieczylisobieprawadokorony
węgierskiejiczeskiej(nawypadekwymarciajednegozeskoligaconychrodów),októ-
reupomnielisiępośmiercikrólaJanaZapolyiw1540roku14.Węgrystałysięareną
wojennychzmagańniemiecko-tureckich,wktórychżadnezdwumocarstwniemiało
dośćsił,byzyskaćstałąprzewagę.
Wedługwłasnejrelacji,w1526rokuGeorgiewicztowarzyszyłlojalnieswemuopie-
kunowinapolubitwypodMohaczem.PrzegranaWęgrówpociągnęłazasobąśmierć
królaiwielumożnychpanówświeckichiduchownych,takżearcybiskupa.MłodyGe-
orgiewiczjakojeniectureckizostałuprowadzonyiwGalipolisprzedanyprzezhandlarzy
natarguniewolników.Pokilkulatachniewolnejpracyfizycznejuróżnychwłaścicieli
iponieudanychpróbachucieczkiznalazłsięzeswoimkolejnymwłaścicielemwsze-
regacharmiisułtana,którarozpoczęławojnęzPersją.GdyTurcyprzegrali15,wczasie
odwrotuwojskawgórzystymterenieuciekłiszczęśliwieprzedostałsiędoArmenii.
PoznałwtrakcietułaczkiRumelię,europejskączęśćImperiumOsmańskiego(Grecję,
Macedonię,Trację),atakżeazjatyckąAnatolię(AzjaMniejsza).Przygarniętyprzez
Ormian,podającsięzaprawosławnegoGreka,uczyłunichjakiśczasjęzykagreckiego.
NastępniezostałzabranynapielgrzymkędoZiemiŚwiętej,abyuczestniczyćwuroczy-
stościachWielkiegoTygodniaijerozolimskimnabożeństwiewielkanocnym.Pozostał
tamipracowałufranciszkanównaGórzeSyjon,apotemwJerozolimiejakogwar-
dianklasztoru.Posługapolegałaczęstonawalkachzarabskimirabusiami,umożliwiała
jednakbezpłatnydostępdoGrobuŚwiętegoiinnychmiejscZiemiŚwiętej,okupo-
wanejprzezImperiumOsmańskie.
/Hungarus,acnostersuspicienduserit?/[ł]/Euphratem,Tigrim,Nilum,Babylonaquevidit,/Ac
Solymasarcesvidit,etArmenios./Visnefidemdictisfaciam,quodpluravideret,/OrbemChristiadum
posteapenevidens?/EtdidicitlinguasiampluresisMithridate/[ł]”.
13B.Georgiewicz,Deritibus…,k.A
2.Por.tekstłaciński:n[ł]dignusinhicaula,CaroleQuinte,tuaest.
/Conditionebonadignissimusesset,etampla,/Praebuithancnuperquamtuushostisei,/Tepropter
renuitconstans,propterquesororem/ReginamMariam,fidusutriquemanens”.
14Zob.W.Felczak,HistoriaWęgier,wyd.2popr.iuzup.,Wrocław1983,s.115–116.
15Tłemwojenturecko-perskich,takżetejwlatach1532–1534,byłkonfliktobuimperiówopanowanie
nadKaukazemiMezopotamią.W1534r.wojskaosmańskie,wobecktórychPersowiestosowalitaktykę
spalonejziemi,poniosływielkiestratyiwycofałysięzPersji.
~7~
