Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.3.Wybranekoncepcjedotyczącerynkupracy
Opisowiiwyjaśnianiukoncepcjidotyczącychrynkupracypoświęconabyłajużniejednasolidna
publikacja.Tutajprzedstawionezostanąwybranezwieluteorii,które,zdaniemautorki,najlepiej
inajprościejopisująskomplikowanezjawiskairelacjewystępującenarynkupracy,charakterystyczne
dlaposzczególnychnurtówmakroekonomicznych.Nieoznaczato,żezaprezentowanezostaną
wyłącznieteorienajnowsze–niektóreznich,sformułowanewielelattemu,zachowałyswąświeżość
iaktualność,mówiąbowiemozjawiskachocharakterzeuniwersalnym,ponadczasowym.Jedneznich
znalazłypotwierdzeniewrealnymświecie,innenie.Wszystkieoneodnosząsiędozasadniczych
zjawiskopisującychrynekpracy–przedewszystkimdozatrudnieniaijegoprzeciwieństwatj.
bez​ro​bo​cia.
1.3.1.Teo​rianeo​kla​sycz​na
23
Jaksamanazwawskazuje,jejkorzeniesięgajądoteoriiklasycznych,wedługktórychgospodarka
funkcjonujewzgodziezniewidzialnąrękąrynkuijeślitylkonicniehamujedoskonałejkonkurencji,
ryneksamradzisobiezkryzysamiizmianami,dziękiwmontowanymwnaturękapitalizmu
mechanizmomsamoregulacji.Itak,gdy,naprzykład,pojawiasiębezrobocie,przedsiębiorcyobniżają
płace.Wówczasprodukcjapracochłonnastajesiętańsza,arelatywniedrożejezatoprodukowanieprzy
użyciukapitału.Wefekcie,pracodawcyznowuzwiększajązatrudnienie,boimsiętoopłaca,
ago​spo​dar​kawra​cadorów​no​wa​gi
24.
Zzałożeńteoriineoklasycznejrównieżwynika,żerynekpracyjesthomogenicznącałością,wktórej
podażipopytnapracęregulowanesąprzezmechanizmyrynkowe.Uczestnicyrynkuzachowująsię
racjonalnie,przyczymgłówniaktorzymająprzeciwstawnecele:przedsiębiorcy(pracodawcy)
maksymalizacjęzyskuapracobiorcymaksymalizacjęswychdochodów.Taswoistawalka
wcodziennymżyciufirmyodzwierciedlonawżyczeniupracodawców,bypracownicy„jaknajwięcej
robiliijaknajmniejzarobili”iwżyczeniupracowników,by„jaknajmniejsięnarobićajaknajwięcej
zarobić”,jestbłędnymkołem,zktóregowyjściemmożebyćtylkotrudnoosiąganykompromismiędzy
stronamirelacjipracy.Popytipodażnapracęsąściślepowiązanezpoziomemplacrealnych
–odwielulatnaogółpopytnapracęmalejeapodażsiłyroboczejrośnie.Zdaniemwyznawcówtej
teorii,pracajestdlapracobiorcówraczejkoniecznością,tzn.ludziepodejmująpracę,gdyzarobki
rekompensująimtęnieprzyjemność.Jesttorozumowanieanalogicznedozałożeńznanejteorii
XD.McGregora.Rozpatrującrelacjepracywskalimikrotj.organizacji,zauważyłon,żenatym
gruncieprzełożenikierująsięalbozałożeniamiteoriiXalboteoriiY.Wedługtejpierwszej,
pracownicysąnaogółleniwi,nielubiąpracować,trzebaichdoniejzmuszać,kontrolować,
podejmowaćzanichdecyzje,awięcwłaściwiejestonadlawiększościpracownikówowąklasyczną
„nieprzyjemnością”.KierującysięteoriąYsądzązkolei,żepracajestdlaczłowiekaczymśtak
naturalnymjakodpoczynekczyzabawa,żepracującypowinnipartycypowaćwdecyzjachdotyczących
ichpracy,żenależyichtylkoodpowiedniomotywowaćabędąchętnieidobrzepracować,
25apraca
sta​niesiędlanichprzy​jem​no​ścią.
1.3.2.Teo​riaJ.M.Key​ne​sa
26
Najlapidarniejmożnapowiedzieć,żeJ.M.Keynesuważałkonsumpcjęzakołozamachowecałej
go​spo​dar​ki.
Odrzucaonazałożenieistnieniaidealnego,konkurencyjnegorynkupracyregulowanegoprzez
poziompłacyrealnej.ZdaniemKeynesa,poziomzatrudnieniawpływanapoziompłacyrealnejanie
odwrotnie.Keynesprzeciwstawiłsięteoriiklasycznej,twierdząc,żerynkinieprowadząautomatycznie
dopełnejrównowagizatrudnienia.Toznaczy,żetwierdzeniaklasycznejteoriiotym,żenienależy
interweniowaćnarynku,nieznajdująodzwierciedleniawpraktyce.Zaleceniemteoriikeynesowskiej
jestwięc,byrządyibankcentralnyaktywnieingerowaływkształtowaniesiępopytunadobra
(wmiarępotrzebzwiększająclubzmniejszającspożyciezbioroweorazzachęcającsektorprywatny