Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dowiększychbądźmniejszychzakupówregulującilośćpieniądzanarynku),potobywpełni
wykorzystaćszansewzrostutworzoneprzezzwiększaniesięzasobówpracyikapitału.Keynes
wskazał,żerównowagagospodarczajestmożliwatakżeprzyniepełnymzatrudnieniu,cooznaczało,
żebezrobociemacharakterprzymusowyipodważałoskutecznośćmechanizmówrynkowych
wstwarzaniutendencjidopełnegozatrudnienia.Opróczzapewnianiakoniunkturyprzezpaństwo,
Keynesproponowałzwiększenieobciążenialudziiprzedsiębiorstwbogatych,przyjednoczesnym
zmniejszeniupodatkówjednostekuboższychirozpoczynającychdziałalność.Innymzadaniedla
państwamiałobyćwsparciepaństwadlaprywatnejdziałalnościinwestycyjnej,przedewszystkim
wformietanichkredytówiulgpodatkowych.
TeoriaKeynesalokowanajestczasemwśródinnychteoriineoliberalnych,którychzasadniczym
przesłaniemdotyczącymrynkupracybyłotraktowaniepracyjakkażdegoinnegoproduktu.Wefekcie,
zdaniemreprezentantówteoriineoliberalnych,równowaganarynkupracymożebyćosiągnięta
naskutekdziałaniamechanizmupodażyipopytunapracę.Inneistotnedlarynkupracyidee
neoliberalnewskazująnato,żeutrzymującesięwysokiestopybezrobociawynikajązezbytwysokich
płac,tzn.wyższychniż„płacarównowagi”.
SamKeynesdowodził,żesądwiezasadniczeprzyczynywystępowaniabezrobocia:albojest
tobezrobociefrykcyjneawięcnaturalny,czasowybrakpracywypływającyzczasowegobraku
równowagimiędzypodażąpracyipopytemnanią,albojesttobezrobociedobrowolne,gdyjednostki
odmawiająpodjęciapracyzaokreślonestawkiwynagrodzenia.Tekeynesowkieprzyczyny
występowaniabezrobocianiewyjaśniają,rzeczjasna,skądbierzesiębezrobocieniedobrowolne,czyli
brakmożliwościpodjęciapracyzastawkiobowiązującenarynku.
Wartowtymmiejscuwspomniećpolskiegoekonomistę,M.Kaleckiego,któryzdaniemwielu,był
prekursoremideikeynesowskiej,anawet,żejegoteoriaideeKeynesawyprzedziła.M.Kalecki
opublikowałwroku1933niedużąrozprawęzatytułowanąPróbateoriikoniunktury,która
wyprzedziłafundamentalnedziełoJ.M.Keynesaz1936r.ZaśnajczęściejcytowanąpracąKaleckiego
jest,cozpunktuopisywaniarynkupracyistotne,bardziejpublicystycznyniżteoretycznyartykuł
Po
li
tycz
neaspek
typeł
ne
goza
trud
nie
nia(1943)
27.
1.3.3.Ordoliberalizmarynekpracy
KoncepcjatanarodziłasięwNiemczechjakoreakcja,zjednejstrony,naniczymnieskrępowany
liberalizmrynkowyzpoczątkuXXwieku,zdrugiejzaśnanazistowskiinterwencjonizmfiskalny
imonetarny.Autoramibyli,wlatach30.XXwieku,przedstawicieletzw.szkołyzFreiburga,
zW.Euckenemnaczele.Optowalionizasilnymchoćliberalnympaństwemawodniesieniudorynku
pracywypowiadalisięzaswobodązawieraniaumów,oileniewiążąsięzniedozwolonymi
praktykami,zaciągłościąpolitykitak,bybyłaonaprzewidywalnadlauczestnikówrynku,
zawprowadzaniemkorektwnietypowychsytuacjachzwiązanychzzatrudnieniem(chodziłookwestie
ochronypracowników,wtymoskracaniedniapracy,ozatrudnianiekobietidzieci),zaodpowiednią
politykąpodatkową
28.Euckenopublikowałw1952r.siedemzasadniczychiczteryregulacyjnezasady
odnoszącesiędogospodarkirynkowej
29.Zasadniczoordoliberałowiebyliprzeciwniustalanejodgórnie
wysokościpłacyminimalnejatakżezmowompłacowym–wobuprzypadkach,ichzdaniem,nie
możnabowiemmówićorównowadzekonkurencyjnychwynagrodzeń.Istotnejest,zdaniem
ordoliberałów,byichzasadystosowanebyływgospodarcejakocałośćaniewybiórczo,czylitylkote,
któreakuratdojakiejśpolitykipasują
30.Reasumując,zasadnicząideąordoliberalizmubyło,abyrządy
regulowałyrynki,wtymrynekpracy,wtakisposób,byzachowałyoneswąkonkurencyjność.
Polityczniekoncepcjaordoliberalizmuściślewiązałasięzniemieckągospodarkąrynkowąwlatach
odbudowypowojennej,wlatach1948–1966
31.Zkoncepcjiordoliberalizmuwywodziłasiętzw.
politykaSME–SocialMarketEconomy,czylitaka,którachciałałączyćkonkurencjęnarynku
zeznaczącymudziałempolitykispołecznejiktóraległaupodstawniewątpliwychgospodarczych
sukcesówNiemiecwlatach,októrychmowawyżejaletakżepóźniej.Tenstylekonomiczny
(Wirt
scha
fts
styl)odnosisiędo„ekonomicznegoipolitycznegoporządku”,któryfunkcjonuje
napodstawiezałożeńgospodarkirynkowej,alejestwzbogaconyozinstytucjonalizowanedziałania,
mającenaceluograniczenienegatywnychkonsekwencjipłynącychzczystejgospodarkirynkowej
iorozwiązaniaprawnesłużąceprzeciwdziałaniukoncentracjigospodarczejiniewłaściwemu
wykorzystaniu(nadużywaniu)władzy
32.
