Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Rytuałtabuwjęzykupotocznym…
którychzwyczaje,doświadczenia,historia,tradycje,codziennośćczy
sposóbpostrzeganiaświataznacznieróżniąsięodtychnamznanych.
Tabutofenomentradycyjniekojarzonyjakoprzeciwieństwoświę-
tości,stanowiącejkluczowyskładniksystemówreligijnych(Widen-
gren,2008:41).Choćtakadychotomiawydajesięniedokońcazgodna
zprawdą,gdyżtabunakładanejestrównieżnato,coświęte,sposób
postrzeganiareligiiwywarłdużywpływnadefinicjętabu.Badanianad
fenomenemreligiimożemypodzielićnadwiegrupy,któreLeszekKoła-
kowskicharakteryzujewnastępującysposób(1966):
Podzielmytych,którzyodtwarzająmyślowosenszjawiskareligii,nadwie
klasy:wjednejznajdąsięwszyscy,którzyinterpretujązjawiskofunkcjonal-
nie,wdrugiejci,comuchcąnadaćidiogenetycznystatuswłasnyinieroz-
kładalny.Jesttopodziałsiekierąrobiony,aledobrydlaprzygotowawczego
rozmyślania.
Pierwszaklasadajepomieszczenietymwszystkim,którzytwierdzą,że
wszystkiewiadomelubchoćbyprzeżywanetylkofenomeny,ryczałtowo
nazywanereligią-mity,doktryny,obrzędy,instytucjeidoświadczenia
-bezwzględunazależności,jakiemiędzynimizachodzą,dająsiędobrze
rozumiećjakoobjawowepulsowaniepewnychubardziejrealnych”iniere-
ligijnychjakościzbiorowegożycia.Inaczej:żewartości,jakieuczestnictwo
wowychwiarach,obrzędachiinstytucjachosobnikomludzkimzapewnia,
bądźmająfunkcjęzastępczą,tj.realizująsubstytutywnieinnewartości,
wprostniedostępne,bądźtworząsystemznakóworganizującychowe
innewartościlubnadającychimkształtoperatywny.(…)Oklasiedrugiej
powiedzieliśmy,żenależądoniejciwszyscy,dlaktórychzjawiskoreligijne
osadzonejestwpotrzebachludzkich,niewywodzącychsiępochodzeniowo
anifunkcjonalniezżadnegokorzeniabardziejpierwotnego.
Wskróciereligięoraztabuinterpretowaćmożemyalbojakowyrazinnych
wartości,albojakoodrębne,samodzielniekształtującesięzjawisko.Niniej-
szapracasytuujesięwpierwszejgrupie,choćnienależyzapominać,że
myśliirefleksjezaproponowaneprzezprzedstawicielidrugiejwywarły
dużywpływnazrozumienieiinterpretacjętabu.Będziemyzatemczerpać
równieżzichdokonań.