Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Rytuałtabuwjęzykupotocznym…
żeświatkierowanyjestprzezsiłęświadomąiosobową.Siłatapodejmuje
pewnedecyzje,którychzmienićniemożemy,musimysięznimipogodzić
(miałobytoróżnićjąodmagii,którajestwykorzystywanadozaklinania
świata).Osobywyznająceokreślonąreligięwierzączasem,żeokreślone
działaniamogąwpłynąćnaotaczającąichrzeczywistość;niejesttojednak
istotareligii,alewpływwierzeńmagicznych.
Niejestdziśodkryciem,żepodziałnamagięireligięniewydajesię
wcaletakoczywisty.Zjednejstrony,dużaczęśćspołeczeństwatoosoby
niewierzące,zarównomagia,jakireligiamogąwydawaćsięimrównienie-
prawdopodobneinieracjonalne.Zdrugiejstrony,współczesnośćpełna
jestrozmaitychwierzeń-religiemieszająsięwrazzrozprzestrzenianiem
sięichwyznawcówpocałymświecie.Granicamiędzyzorganizowanym
systememreligijnymazbioremwierzeńmagicznychwydajesięcoraz
bardziejzacierać.Biorącpoduwagętewątpliwości,definicjatabujako
działańcharakterystycznychdlaspołecznościpierwotnychkierowanych
strachemprzedirracjonalnymisiłamimagicznymitracizasadność.
Nieulegajednakwątpliwości,żedziełoFrazeratozbiórwieluinte-
resującychfaktówiprzykładówpraktykrytualnychznajodleglejszych
zakątkówświata.Cowięcej,Frazerwprowadzaklasyfikacjęposzczegól-
nychzachowań,ułatwiającąichzrozumienieiporównanie.Zjawiskotabu
dzielinanastępującerodzaje(2002[1890]:159-205):
1)Czynnościtabu:wprowadzającezagrożenie,dlategowymagające
określonegorytuału.Jakoprzykładpodajeczynnośćprzyłączania
siędogrupy.Wszyscyuobcy”lubprzebywającyprzezjakiśczas
pozadanąspołecznościąstanowiąpotencjalnezagrożenie,dlatego
przekraczającjejgranice,musząodbyćokreślonyrytuał.Otojedna
zprzytaczanychsytuacji(2002[1890]:162):
WniektórychczęściachAfrykiZachodniejmężczyznapowraca-
jącydodomupodługiejnieobecnościmusiprzedspotkaniem
zżonąwykąpaćsięwspecjalnympłynieiotrzymaćpewienznak
naczoleprzeciwdziałającyurokom,któremogłarzucićnańpod-
czasjegonieobecnościjakaśobcakobietaiktórezajegopośred-
nictwemmogłybyprzejśćnakobietyjegowioski.
