Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
44
Rozdziałdrugi
RegulacjeRadyRegencyjnejdotyczącerządów.Przygotowanopierwsze
regulacjedotycząceRadyMinistrówwKrólestwiePolskim.Dekretemzdnia
3stycznia1918r.otymczasowejorganizacjiWładzNaczelnychwKrólestwie
Polskim8Radaokreśliłakwestieustrojoweizakresdziałaniarządupolskie-
go(RadyMinistrów),jakonaczelnegoorganuskładającegosięzPrezydenta
Ministróworazministrów.RadaMinistrówzostałaokreślonawdekreciejako
naczelnyorganzbiorowy,stanowiącyRządPaństwaPolskiego.RadaMinistrów
miałazazadanieokreślaniekierunkówzasadpolitykirządowejorazpodejmo-
waniedecyzjiwsprawachwykraczającychpozakompetencjeposzczególnych
ministrów.DokumentyprzyjęteprzezRadęMinistrówmiałybyćprzedkła-
daneRadzieRegencyjnej.Ustanowionoministerstwa:sprawiedliwości,spraw
wewnętrznych,skarbu,oświatyiwyznań,rolnictwaidóbrkoronnych,przemysłu
ihandlu,opiekispołecznejiochronypracyorazaprowizacji.Określonozakres
działaniaposzczególnychministrów.PrzyPrezydencieMinistrówutworzono
m.in.KomisjęWojskową,DepartamentSprawPublicznych(przekształcony
źniejwMinisterstwoSprawZagranicznych)iKomisjęUrzędnicząPaństwa
Polskiego.Rozstrzygnięto,żeHurzędypaństwowenoszątytułkrólewsko-polskich
idziałająwimieniuKoronyPolskiej”.
RządyRadyRegencyjnej.Poczynającodjesieni1917r.funkcjonowałykolejne
rządypowoływaneprzezRadęRegencyjną.Jużwlistopadzie1917r.regen-
cipowierzylimisjętworzeniarząduhistorykowiiprawnikowiJanowiKucha-
rzewskiemu,którypełniłurządPrezydentaMinistrówod26listopada1917do
27lutego1918r.Jegorządpodałsiędodymisjinaznakprotestupopodpisaniu
9lutego1918r.wBrześciunaBugiemtraktatupokojowegomiędzyNiemca-
mi,Austro-Węgrami,RosjąiUkrainą9.Przezkrótkiokres(od27lutegodo
4kwietnia1918r.)obowiązkirząduwykonywałzespółzłożonyzkierowników
ministerstw,naktórychczelestał,jakotymczasowypremier,AntoniPonikowski.
4kwietnia1918r.kolejnymPrezydentemRadyMinistrówzostałekonomista
iprawnikJanKantySteczkowski.Jegorządmusiałustąpićpodwpływemkrytyki
związanejzujawnieniemtajnejnotypremieradoPaństwCentralnych,wktórej
m.in.godziłsięonprzykształtowaniugranicyzUkraińskąRepublikąLudo-
wąnautratęczterechłnocnychpowiatówgubernisuwalskiejwzamianza
uzyskanieterenównawschódodliniirzekNarew–Biebrza.5września1918r.
premierpodałsiędodymisji.22września1918r.RadaRegencyjnapowołała
ponownienapremieraJanaKucharzewskiego,którynieutworzyłjednakrządu
i9października1918r.podałsiędodymisji.Dwadniwcześniej,7paździer-
nika1918r.RadaRegencyjnawydałaorędziedoNaroduPolskiego,wktórym
zapowiadała,żezbliżasięczasniepodległościiodwołującsiędostanowi-
8
9
Dz.Pr.Kr.P
.z1918r.nr1,poz.1.
WojciechRoszkowskizwracauwagęnato,żewtraktaciebrzeskimuznanowistociekwestię
polskązaHsprawęwewnątrzniemiecką”,zob.W
.Roszkowski,HistoriaPolski…,s.17.