Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
4.SpecyfikapolskiegoRzecznikaPrawObywatelskich...
jakioproponowanejstrukturzeimiejscutegorodzajuinstytucjiwsy-
stemieorganówpaństwowych77.
Podkreślićnależy,żeuchwałaIKongresuPRONbyłapierwszym
politycznymsformułowaniempostulatuwprowadzeniainstytucji
RzecznikaPrawObywatelskichwPolsce.Cowięcej,propozycjaPRON
stanowiłabezwątpieniakontynuacjędokonującegosięówcześniepro-
cesudoskonaleniasystemuorganówocharakterzekontrolno-gwaran-
cyjnym,czegowyrazembyłoprzywróceniew1980r.dawnejpozycji
ustrojowejNIKiutworzenieSejmowejKomisjiSkargiWniosków,
anastępniepowołaniew1982r.TrybunałuStanuorazkonstytucyj-
nazapowiedźpowołaniaTrybunałuKonstytucyjnego78.Zauważyć
przytymtrzeba,żewnurcietychzmian,obokjeszczewieluinnych,
mieszcząsiętakżepoczynaniazmierzającewprostdodoskonalenia
pracyadministracjipaństwowej,takiejakuchwalenienowegoprawa
urzędniczegoczypracepartyjno-rządowejkomisjidosprawprzeglądu
iunowocześnianiastrukturorganizacyjnychgospodarkiipaństwa.
Wtenotosposób,od1983r.ideapowołaniaRzecznikaPrawObywa-
telskichstałasięprzedmiotemsporówjużnietylkoakademickich,lecz
także-jakniżejzostanieprzedstawione-kontrowersjiocharakterze
politycznym.
Nietrudnodostrzec,żeodprzyjęciaw1983r.przezIKongres
PRONwspomnianejuchwałyprogramowej,zawierającejpostulat
ustanowieniaSejmowegoStrażnikaPrawObywatelskich,minęłopo-
nad4lata.Wtymmiejscunasuwasiępytanie-jakieczynnikimiały
wpływnazaistniałystanfaktyczny,którywkonsekwencjispowodował
znaczneopóźnieniawostatecznymsfinalizowaniupraclegislacyjnych
nadprzedmiotowąustawą?Odpowiedźnatopytaniejestzłożona.
Popierwsze,zarazpoIKongresiePRONpojawiłysięinnezadania
jakopriorytetowe.Chodziłobowiemotworzeniecoraztoszerszych
podstawporozumienianarodowegoiłagodzenianastępstwdecyzji
owprowadzeniustanuwojennego.Stądteżpodjętolicznezabiegioła-
godzenierygorówtegostanuiinicjatywywsprawieuchwaleniaustaw
amnestyjnychorazpodejmowanieinnychakcjihumanitarnychwcelu
uwalnianiawięźniówpolitycznych.
77Zob.np.S.Gebethner,Sejmowyrzecznikprawobywatelskich(Rozważaniade
legeferenda),PiP1986,z.11,s.4;A.Filipowicz,S.Gebethner,Koncepcjerzecznikapraw
obywatelskichwświetledyskusjipublicznych,PiP1987,z.3,s.9in.
78Zob.np.A.Kubiak,RzecznikPrawObywatelskich...,s.4in.
49
