Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
48
RzeźbanowożytnawkręguJasnejGóryipolskiejprowincjizakonupaulinów
niektóredetalewkościelekonwentualnymizakrystii83.Drobniejszezleceniarealizowałpocho-
dzącyzCzęstochowynieustalonybliżejkamieniarzoimieniuFranciszek,autorbardzosłabych
korynckichkapitelipilastrówwnowejzakrystii(1651)84.
Wielewskazujenato,iżwgestiizarządcówkonwentuleżałyrównieżzleceniamalarskie,
wtympolichromieścienne,takżewtechnicealfresco.Byłatotrudnaspecjalizacjaartystyczna,
adotego–przynajmniejwświetledotychczasowychbadań–dośćrzadkospotykanawRzeczy-
pospolitejw1.połowieXVIIw.Niedziwiwięcfakt,iżtakiezleceniapaulinipowierzalizbraku
własnychartystów-freskantówmalarzomświeckimspozaregionu,najczęściejzwielkichcentrów
artystycznych,np.nieustalonemubliżejmagistrowimalarzowiWalentemuzKrakowa,który
wlecie1644r.dekorowałwnętrzenowowzniesionegokorpusunawowegokaplicy-sanktu-
arium85.Licznezamówienianaobrazysztalugowerzadkooddawanotwórcomświeckim,ponie-
ważnaJasnejGórzeistniaławXVII-XVIIIw.zakonnapracowniamalarska.Wyjątkiembyłpra-
cującywBolesławcuKrzysztofFokelski,autorczęściobrazówzkredencjiwnowejzakrystii
zok.1651-1652r.86
Nieudałosiędotądwyjaśnić,jakądrogąnaJasnąGórętrafilipo1690r.wspomnianyjuż
DomenicodelSignoreorazinnirzemieślnicybudowlanipodnoszącyzezgliszczświątyniękon-
wentualną.Przed1693r.zacząłtutajpracęmalarz-freskantKarlDankwartvelDanquartzNysy,
czynnytamwcześniejnausługachbiskupówwrocławskich.Realizacjazespołufreskównaskle-
pieniuświątyni87niebyłaprawdopodobniepierwszymdziełemtegoartystywRzeczypospoli-
tej,ajakmiałosięwkrótceokazać,stałasięznakomitąrekomendacjądladalszychzamówieńze
ŚwiętejAnnypodPrzyrowem,Krakowa,StaregoSącza,SkaryszewaiwreszciePoznania88.Nie
wiadomoteżdokońca,ktopoleciłwładzomkonwentuprzybyłychwtymsamymczasie,naj-
prawdopodobniejwspólniezDankwartem,południowoszwajcarskichipółnocnolombardzkich
sztukatorów:AlbertaBianco,LorenzaMutinovelMutoni,MutilubdelMutozmiejscowości
CimawValsoldzieorazMathiaMainovelMaininajprawdopodobniejzArognowtessyńskim
Mendrisioto,autorówimponującejbarokowejdekoracjisztukatorskiejsklepień89.Jeszczejednym
specjalistą,zaangażowanymw1703r.namocykontraktuzo.prowincjałemIzydoremKrasuskim
83M.Karpowicz1985,s.378-379,380,il.6;Golonka1996,s.45,przypis49,il.37-39.OstatnioponownieKarpowicz2002
a,s.33,il.15,26.Tamżenajnowszeustaleniaatrybucyjnewzakresieautorstwaprojektuiwykonaniaportaliwejścio-
wychdokorpusunawowegokaplicymaryjnej.
84AJG34,s.311,313,316,317(wypłatyzaokres24.08-10X1649);Jaśkiewicz1976,s.209.
85AJG34,s.183,184(poddatą18VI1644,21VI1644i26VI1644);Tatarkiewicz1966,s.158,162;Golonka1996,Aneks
VIII;ostatnioGolonka2002a,s.272.Malarzaotymimieniuniewzmiankujewprzeglądzierzemiosłakrakowskiego
1.poł.XVIIw.StanisławTomkowicz.Zob.Tomkowicz1912a,szczególnies.147-176.
86Golonka1979,s.6;ostatnioMoisan-Jabłońska1995,s.417.
87AJG535,s.593;AJG536,ActaActorumProvinciaePolonaeTomusSextus,1703-1719,s.45.Natejikilkusąsiednichstro-
nachnieznalazłemniestetyżadnejwzmiankiozatrudnieniuKarlaDankwartaprzydekoracjisklepieńkaplicyma-
ryjnej.Informacjętakąpodało.J.Golonka.Zob.Golonka1978,s.695.
Zob.ponadto:Hawelski1847,s.77;Kneblewski1914,s.1-5;Jędrzejewski1933,s.54;Golonka1978,s.695;Golonka
1979,s.6;ostatnioponownieGolonka2002b,s.487.Por.ponadtokrytycznystanbadańnadmalarzem,zaprezento-
wanyostatnioprzezAnnęPtak.Zob.Ptak2002,s.176,177.
88Karpowicz2002c,s.167-168,171-172;Karpowicz2002d,s.414,416,il.4;Ptak2005,s.103-104.
JednymzpowodówpowierzeniatychpracDankwartowimógłbyćnp.brakwmalarskiejpracownizakonnejodpo-
wiedniegoartystywykwalifikowanegowtechnicealfresco.Pierwszymznanympaulinemwykonującymfreskiipo-
lichromieściennebyło.CyprianŁaszkiewicz(profesja1689,zm.1720),wykształconywWarszawiewpracowninie-
ustalonegomalarzazdworukrólewskiego.Zob.AJG77,s.563;Jaśkiewicz1983,s.360;Czerwień1993,s.161.Tamże
wykazpozostałychźródełzakonnychiliteraturaprzedmiotu.
89APar.Czbezsygn.,Częstochowa.Księgimetryczneparafiiśw.ZygmuntawCzęstochowie,1666-1703,k.185v(pod
datą24.06.1691),k.208(15.05.1695),k.209(25.07.1695),k.209v(1.10.1695),k.221(29.04.1697).Por.ponadto:Karpo-
wicz1985,s.380-382,il.8;Karpowicz2002c,s.168,171,172;ostatnioKarpowicz2002d(tuatrybucjepołudniowo-
szwajcarskiemusztukatorowiGiovanniemuBatiścieBiancowi).Zob.ponadto:Karpowicz1983a,s.161-162;War-
dzyński2008a,s.424,435-446,453,454;Smoliński2008,s.699.
