Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
BiogramysnycerzyczynnychwCzęstochówceinaJasnejGórze
59
plastyceśląskiejKurtBimler,korzystającyzniezachowanychdziśmateriałówarchiwalnych.
WedlehipotezyBimlera,GeorgZimmermannipochodzącyrównieżzGdańskaStephanStobe,
notowanyweWrocławiuwlatach1621-1626,mielinależećdowarsztatuznanegorzeźbiarza
wrocławskiegoHansaHoflmanna(ur.1549/1550-zm.1616),poktóregośmierciZimmermann
miałbyprzejąćcałeprzedsiębiorstwo.Wpodsumowaniuswoichrozważańautorbardzowysoko
oceniłwrocławskątwórczośćartysty,zwróciłtakżeuwagęnarolę,jakąniemalnarównizwybit-
nymrzeźbiarzemGerhardemHendrickiemzAmsterdamuspełniłonwprzeniesieniunaŚląsk
najnowszegowzornictwapółnocnoeuropejskiego11.
Wpowojennejpolskiejliteraturzenowychdanychbiograficznychdostarczył,awcześ-
niejszeuzupełniłiwyjaśnił,dopieroAdamWięcek.UstaliłonprawdziweimiężonyDavida
Tscherninga–AnnaMaria12.Powróciłdotegotematu,publikującnapodstawiedawnejlitera-
turyniemieckiejinformacjenatematpobyturzeźbiarzawKrakowiewlatachok.1628-1645.
PrzeniesieniesięartystydoRzeczypospolitejtłumaczyłmasowąemigracjąludnościŚląska
wokresiewojnytrzydziestoletniej13.
Nieznajomośćgdańskiegorodowoduiśląskiegookresutwórczościrzeźbiarzazaważyły
najednostronnymzwiązaniujegoosobywyłączniezKrakowem.Przełomwbadaniachnadjego
małopolskątwórczościąprzyniosłypraceAdamaMałkiewiczaiJackaGajewskiego,poświęcone
historiikościołakamedułównaBielanachpodKrakowem.Pierwszyzbadaczynapodstawie
materiałówarchiwalnychprzypisałrzeźbiarzowiJerzemuZimmermanowiwykonaniew1639r.
snycerskiegotabernakulumdoołtarzagłównegowtamtejszejświątyniklasztornej14.Gajewski,
wykorzystującnowoodkrytearchiwaliazakonneustalił,żerzeźbiarzkrakowskiJerzyZimmer-
mannbyłkierownikiemwszystkichrobótsnycerskichistolarskichnadwystrojemwnętrza
kościołaklasztornegowlatachok.1630-1650.Wykonałm.in.ołtarzebocznewkaplicachwpierw-
szymprzęślenaw:północnej,dedykowanejśw.św.BonifacemuiWładysławowi,zwanejKró-
lewską,orazpołudniowej,św.św.RomualdaiBenedykta,zfundacjiburmistrzakrakowskiego
RafaładePace15.
UstaleniatepodchwyciliautorzykataloguwystawySztukadworuWazówwPolsce,którzy
pochodzącezkościołanaBielanachiprzechowywanewkolekcjiPaństwowychZbiorówSztuki
naWaweludwiesnycerskiefigury,zidentyfikowanejakokrólowieDawidiSalomon,złączyli
zdawnymołtarzemgłównymkościołakamedulskiego,atrybuującjeZimmermannowiidatując
ogólniena2.ćwierćXVIIw.(il.466,467).Wpodobnysposóbatrybuowalirównieżornamen-
talnykartuszzherbemWazówzezbiorówMuzeumNarodowegowKrakowie(il.468)16.Do
problemupracrzeźbiarskichartystywkościelebielańskimGajewskipowróciłprzyokazjiomó-
wieniadwóchistniejącychdziśXVIII-wiecznychołtarzybocznychautorstwaJohannaEliasa
HoflmannaiAntoniegoFrączkiewicza,podającinformacjęoprzeniesieniuw1732r.dawnej
nastawybocznejzkaplicyśw.św.RomualdaiBenedyktadokapitularzawkościelezakonnym
11Bimler1934,s.120,132,134-136.KurtBimlerpowtórzyłtewiadomościwprzeglądzietwórczościrzeźbiarzywro-
cławskich(1937).ZamieszczonojenastępniebezzmianwhaśleosobowymartystywleksykonieUlrichaThiemego
iFelixaBeckera(1947).Zob.Bimler1937b,s.70,71,91,92,108,109,110;Thieme,Becker1947,s.511.Por.ostatnio
Oszczanowski2005.
12Więcek1956,s.489,przypis17.
13Więcek1972,s.243-244,przypis38-40.
14Małkiewicz1972,s.91-92,przypis32.
15BCzrkps.3214,AktasądoweigospodarczedotyczącedóbrisprawklasztorukamedułównaBielanachpodKrako-
wemzlat1604-1852:dokument13,[s.61],dokument14,IntercizazPanemJerzemSznyczerzemokołoTabernaculum,1639,
[s.63-64];Ptaśnik1913,s.LXVII-LXVIII;Małkiewicz1962,s.147;Małkiewicz1972,s.91-92,przypis32;Gajewski1976,
s.375,376;Rożek1977,s.147,148,149;Gajewski1978,s.261,przypis11,12;Gajewski1979,s.363,365,przypis5.
Zpóźniejszychpraczob.:Samek1984,s.150;Samek1992a,s.67-68;Wardzyński2002a,s.431-432.
16PZSnaWawelu,nrinw.461,462;MNKr,nrinw.I122968;SztukadworuWazów1976,s.75-76,poz.148-150.
