Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Procesyizjawiskatowarzyszącesacrumiprofanum
porządkowaniareligijnościinstytucjomkościelnym.Nieprowadzijednakdo
zanikureligijności,aledozmiansposobówjejpraktykowania.
WedługJanuszaMariańskiego(2008)sekularyzmniejestdominującym
zjawiskiemwewspółczesnymświecie,alewspółwystępującymztendencjami
rewitalizacjireligijności.Wpodobnymtoniewypowiadasięamerykańskihi-
storykireligioznawcaPhilipJenkins(2009).Wswojejpracynatematprzy-
szłościchrześcijaństwawykazujem.in.,żepowolichrześcijaństwoprzesta-
jebyćreligiąZachoduczyteżglobalnejPółnocy,astajesięreligiąPołudnia.
RzucateżwyzwanietezieSamuelaP.Huntigtona,wedługktórejwzględny
udziałchrześcijanwświatowejpopulacjiznaczącospadnieichrześcijaństwo
zostaniezastąpioneprzezislam3.
Mariański(2002)zwracauwagę,żedesakralizacjabywatożsamadlanie-
którychbadaczyzterminemnlaicyzacjaspontaniczna”lubnlaicyzacjaoddol-
na”,oznaczającymprocespowolnegolubradykalnegowyzwalaniasięróż-
nychinstytucjispołecznych,atakżeindywidualnejizbiorowejświadomości
spodwpływówkościelnych,coprowadzidoosłabieniawięzireligijnychiko-
ścielnych,upowszechnianiapostawindyferentnychwobecwszelkiejtrans-
cendencji,ażdopostawateistycznych.Niekiedytenwariantlaicyzacjiujmu-
jesięjakoprzeciwieństwosakralizacji.
Innąnatomiastformąlaicyzacjijestlaicyzacjasterowana.Oznaczabo-
wiemproceszaplanowany,odgórny,zamierzonypolitycznie,częstozwiąza-
nyzideologiąlaicyzmu,czyliprogramemodrzuceniawszelkiejrzeczywisto-
ścitranscendentnejjakoszkodliwejdlarozwojuludzkości.Przykłademtego
typuprogramudziałaniainstytucjipaństwaprzesuwającegokościołynamar-
ginesżyciaspołecznegosązabiegiwładzkomunistycznychpodczastworzenia
nowegoporządku,nacozwróconododatkowouwagęwrozdziale2.2,pod-
czasomawianiaczynnikówpolitycznychwpływającychnaprocessakraliza-
cjiprzestrzenipublicznychwPolsce.
3
PonadtoP.Jenkins(2009)zwracauwagęnawzrostzachowańkonserwatywnychuróż-
nychdenominacjichrześcijańskichnaglobalnymPołudniuoraztendencjiliberalizują-
cychnaPółnocy.Doniesieniaoprzemianachreligijnościkatolikównaświeciepotwier-
dzajątętezę.ZdaniemautorówpiątejedycjiraportuCatholicsinAmericazroku2011
(wykonywanegocosześćlat)wynika,żekatolicyzesferyjęzykahiszpańskiegosąbardziej
tradycyjnienastawieniniżnie-Latynosiwkwestiachtakichjakrozwodyczyaborcja(Co-
razbardziejautonomiczniwkwestiachmoralnościiwiary2012).
29
