Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
socjologicznymnatleprowadzonejwPRLpolityki
kulturalnej.Takotympisał28.09.1972r.doKarla
Dedeciusa:„Terazsprawamojejhistoriiliteratury.Otóżw
zamierzeniumatobyćksiążkazupełnieinna
odMiłoszowej.Czesławnapisałmniejwięcej»normalną«
historię,
aburbecondita
,janatomiastchciałbymnapisać
historięliteraturypowojennej,po1945-tymroku,mniej
omawiającposzczególnedzieła,piszączatoopolityce
kulturalnej,otlesocjologicznym,psychologicznym,o
atmosferze,opolemikach,prasieitp.–coznamprzecież
zwłasnegodoświadczenia.Wykładałemotymw
semestrzeletnimiwidzę,żeztegomożebyćprawie
żekryminalnapowieść(np.otym,jaktoKottzarzucał
Andrzejewskiemupostawęfaszystowską,wywodzącąsię
zConrada,albootym,jakcenzurakazałaJackowi
Bocheńskiemunapisaćwtrybiewarunkowym,
żeOwidiuszskończył
Przemiany
przedwygnaniem;
historia»TygodnikaPowszechnego«,»Kuźnicy«,»Po
prostu«;problemprzemianyliberałówwstalinowcówiz
powrotemwliberałów;otym,jaktoBiuroPolityczne
bywałowspółautoremniektórychutworówitd.,itp.).
Jednegomamzamiaruniknąć:wartościowaniadzieł;
matobyćraczejksiążkaoludziach,charakterach,
temperamentach,anietraktatnaukowy”(KD).Takie
zainteresowaniepolskąliteraturąpowojennąnarodziłosię
uWirpszywczasiepisania
Listuosumieniu
(1953),
utworu,któryukazałsięnadługoprzed
Poematemdla
dorosłych
AdamaWażykaioktórymJacekTrznadelpisał,
żejest„najodważniejszymporachunkiem(...)z
zakłamaniempostawmoralnychiideowych,
politycznych”wPolsceczasówstalinizmu.
24
WlistachdoKunstmanna,któryzostałnaukowym
opiekunemjegoprojektu,wwysyłanychmukonspekciei
sprawozdaniachrozwijatenswójpomysł,ostatecznie
niezrealizowanypozaprzestaniufinansowaniagoprzez
niemieckichsponsorów.Trzebapowiedzieć:niestety
niezrealizowany,boznającesejWirpszyoPolakach,
wiemy,czegonieotrzymaliśmytymrazem.
Powygaśnięciustypendiumprojektowegopisarz
