Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
BogdanDolnicki
Ustawązdnia20marca1950r.oterenowychorganachjednolitej
władzypaństwowej31zostaływprowadzonewsystemieadministracji
terytorialnejzasadyzaczerpniętezwzorcaradzieckiego32.Pociągnęło
tozasobąlikwidacjędotychczasowychpionówadministracjirządowej
(wojewodówistarostów)orazsamorządowej.Nienaruszonewzasad-
niczysposóbpozostałyjednakzadaniaikompetencjezlikwidowanych
organówzawartewnadalobowiązującychprzepisachprawamaterial-
negoiformalnego.Toteżustawamarcowawart.37stanowiła,żenrady
narodoweorazichorganyprzejmujądotychczasowyzakreswłaściwości
zniesionychorganówodpowiedniegostopnia”.
30Okres1990-1997
KonstytucjaRzeczypospolitejPolskiej,zgodniezktórąod27maja
1990r.33wprowadzonotzw.dualistycznymodeladministracjilokalnej,
stanowiłapierwszyzaktównormatywnychrozpoczynającychwPolsce
gruntownezmianyustrojowe.
Podstawoweznaczeniemiałart.5Konstytucji,któryngwarantował
udziałsamorząduterytorialnegowsprawowaniuwładzy”.Wykraczał
onpozaeuropejskieujęciesamorząduterytorialnego,traktującezwy-
klegminęijejorganyjakodecentralizacjęadministracjipublicznej,
mającązazadaniewykonywaniezadańpublicznychnaszczeblulo-
kalnym.Gminajakowładzawykonawczajestwyposażonawprzymiot
osobowościprawnej,któratoosobowośćmieściwsobiezarównoprawa
ocharakterzepublicznym,jakiprywatnym.Owakonstrukcjaaktywnej
władzywykonawczejzostałaopartanazałożeniu,żewładzacentralna
przeznormyprawnedecydujeozakresiemerytorycznymadministracji
publicznej,rolągminzaśjestjedynietwórczoinamiaręswychmożli-
wościadministracjętęwykonywaćwterenie.
Konstrukcjatazostaławyrażonawpostacidecentralizacjiadmi-
nistracji.Jednaktrudnobyłobyobecnie,wobecgwałtownegorozwoju
iprzekształceńzależnościpolitycznychmiędzycentrumaterenem,
rozpatrywaćfunkcjęwładzylokalnejwpaństwachzachodnichjedynie
przezpryzmatklasycznychteoriisamorządowych.
31Dz.U.Nr14,poz.130zpóźn.zm.
32Por.Z.Leoński,Radynarodowe...,s.12.
33Dz.U.Nr16,poz.94zpóźn.zm.
48
