Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AnnaSzustek,Koncepcjeogólnopaństwowejizbysamorządowej…
19
pośpiesznieodpowiedziałby,żenie,wszakwświetleart.10konstytucjimarcowej
byłojasne,żeprawoinicjatywyustawodawczejprzysługujerządowiisejmowi.
Pomimotodyskutowanonadtym,czyNIGpowinnamiećprawoinicjatywyusta-
wodawczej.Głoswtejdebaciezabieraliludzienaukiipolitycy.Sensdyskursu
nietkwiłwtym,żebydaćjakąśnowatorskąinterpretacjęprzepisówkonstytucji
marcowejwzakresieprawainicjatywyustawodawczej.Przedewszystkimposzu-
kiwanorozwiązańustrojowych,którepozwalałybydopuścićogólnopolskąizbę
samorządowądoprocesustanowieniaprawa.Najciekawszestanowiskowtejspra-
wiezostałoprzedstawioneprzezWładysławaLeopoldaJaworskiegoiMieczysława
NiedziałkowskiegowankieciezorganizowanejprzezTowarzystwoEkonomiczne
wKrakowiewpierwszejpołowie1922roku.
WładysławLeopoldJaworskiwielokrotniewypowiadałsięnatematNIG.
Twierdził,żeart.68konstytucjimarcowejzostałdobrzeskonstruowanyidodawał,
żeHpostanowieniazawartewtymartykuleuważazapłodne”4.Wjegointerpretacji
przepisytepozwalałynapowstanieNIG,którabędziesięcharakteryzowaćtym,
że:
•
HwyjdziezwyborówpośrednichiwprzeciwstawieniudoSejmuskładaćsię
będziezsiłfachowych”,
•
Hwyposażonabędziewsamorząd,awięcniebędzietylkociałemopiniującym,
alebędziemiaławpewnymzakresieagendyadministracyjne”,
•
Hbędziemogłaotrzymywaćwdziedzinielegislatywyprawoinicjatywyiwystę-
powaćzwłasnymiprojektamiprzedSejmem”5.
Jaworskitwierdził,żenieulegawątpliwości,iżNIGpowinnaopiniować
ustawyirozporządzeniaorazwydawaćopinieokierunkupolitykigospodarczej
rządu.Niewykluczał,żeIzbaHotrzymapewienzakreswegzekutywie”6.Uwa-
żałtakże,żeNIGpowinnamiećkompetencjewzakresieustawodawstwa,ale
dostrzegałograniczeniawynikającezart.10konstytucji(tojestprawoinicjatywy
ustawodawczejdlarząduisejmu).Stądpisał,żewjegorozumieniuNIGHopra-
cowywałabyprojektyustawodawcze,aKonstytucjadozwalaabyNIGotrzymała
prawoinicjatywy,tj.abyprojektyjejbyłyprzedkładaneSejmowi”7.Widziałzalety
ustrojowetakiegorozwiązania.Podkreślał,żeHbędąteprojektymiaływyższość
nadinnymi,bobędąwypracowaneprzezkołafachowezuwzględnienieminte-
resówwszystkichgrupekonomicznych,aniejednejtylko,mającejszczególnie
wielkiwpływnarząd”8.Innymrazemwskazywał,żeKonstytucjamarcowamówi
oudzialewlegislatywieHbardzoogólnie”,dlategoHniejestwykluczone”,żeNIG
otrzymaHprawoinicjatywyustawodawczej,tojestprawownoszeniaprojektów
4W.L.Jaworski,Integracjagospodarstwanarodowego,[w:]AnkietaoKonstytucjiz17marca
1921,red.idem,HCzasopismoPrawniczeiEkonomiczne”1924,nr1-12,s.162.
5Ibidem.
6Idem,Samorządgospodarczy,[w:]AnkietaoKonstytucji…,s.168.
7Idem,Integracjagospodarstwa…,s.166.
8Ibidem.
