Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wprowadzenie
ściposzczególnychseminariównauczycielskichm.in.wJędrzejowie,Wy-
myślinieiSiennicy12.Funkcjonowaniuseminariumnauczycielskiegodla
ludnościlitewskiejwWejwerachzostałapoświęconaodrębnapracaocha-
rakterzemonograficznymautorstwaJ.Kudirki13.Seminariadlaludności
polskiej,gdziepoIwojnieświatowejjużwwolnejPolscekontynuowano
kształcenienauczycieli,doczekałysięksiągpamiątkowychwydawanych
przyokazjiokrągłychrocznicpowołaniaplacówki14.
Kwestiedotycząceoświatyelementarnejikształcenianauczycielibyły
równieżporuszanewbadaniachnaukowychdotyczącychpolitykiwładz
rosyjskichwobecoświatyiprzejawówrusyfikacjiszkolnictwanaterenach
KrólestwaPolskiego.Wartozauważyć,żetematykatawywoływałazain-
teresowanierównieżwśróddziałaczypolitycznychispołecznychrozwa-
żającychnapoczątkuXXwiekumożliwośćporozumieniazRosją15.Mar-
ginalniekwestięplacówekkształcenianauczycielipotraktowanowpierw-
szychopracowaniachdotyczącychdziejówszkolnictwanatereniezaboru
rosyjskiegoautorstwaW.Studnickiego16orazW.Korotyńskiego17.Podob-
nieprzyomawianiukwestiirosyjskiejpolitykioświatowejwobecKróle-
stwaPolskiegopostąpiliautorzypracopublikowanychwokresieIwoj-
nyświatowej:J.Kucharzewski18iW.Wakar19.Tematykatapojawiałasię
wniewielkimstopniuuautorówkontynuującychtennurtbadańpoIIwoj-
nieświatowej20.Nieliczneodniesieniadotycząceplacówekkształceniana-
uczycielinapotrzebyszkolnictwaelementarnegobyłyobecnewopraco-
12A.Sokół,ZdziejówseminariumnauczycielskiegowJędrzejowiewlatach1872–1936,
„PrzeglądHistoryczno-Oświatowy”,r.17,1974,s.531–546;R.Wroczyński,Kursypedago-
giczneiseminariumnauczycielskiewSiennicy(1867–1936),„PrzeglądHistoryczno-Oświato-
wy”,r.24,1981,s.377–431;E.Wieczorek,SeminariumnauczycielskiewWymyślinie(1867–
1914),„RocznikMazowiecki”,t.15,2003,s.55–79.
13J.Kudirka,Veiveriumokytojuseminarija(1866–1918),Wilno1970.
14Wsłużbiewsiikraju,red.B.Gassiinni,Warszawa1966;StulecieZakładuKształcenia
NauczycieliwJędrzejowie1872–1982,Jędrzejów1972.
15
R.Dmowski[pseud.R.Skrzycki],ZestudiównadszkołąrosyjskąwPolsce,Lwów
1900;R.Dmowski,Szkołaispołeczeństwo.Zpowodutzw.strajkuszkolnegowKrólestwie,
Kraków1905;S.Kutrzeba,Listotwartywsprawiezamknięciaszkółśrednichwkrólestwie
Polskim,Kraków1905;Tenże,Prawoprzyrodzonemowyojczystej,Warszawa1905.
16W.Studnicki,PolitykaRosjiwzględemszkolnictwazaborurosyjskiego.Studiumpolitycz-
no-historyczne,Kraków1906.
17W.Korotyński,LosyszkolnictwawKrólestwiePolskim,Warszawa1906.
18J.Kucharzewski,Epokapaskiewiczowska.Losyoświaty,Warszawa1914.
19W.Wakar,OświatapublicznawKrólestwiePolskim1905–1915,Warszawa1915;Tenże,
Stolatwalkiooświatępolską,Warszawa1916.
20E.Staszyński,PolitykaoświatowacaratuwKrólestwiePolskim(odpowstaniastyczniowe-
godowybuchuwojny),Warszawa1968;L.Szymański,Zaryspolitykicaratuwobecszkolnictwa
ogólnokształcącegowKrólestwiePolskimwlatach1815–1915,Warszawa1983.
