Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Seriaprzekładowa.Zarysproblematyki
przekładówinnych,jakiepowstanąlubmogąpowstaćwprzyszłości.Co
istotne,zarównoseriaczęściowozrealizowana,jakipotencjalna,zawsze
macharakterrozwojowy.Stanowiciągpraktycznienieskończony,szereg
otwarty.Otóżwseriiotwartej,zjejustawicznągotowościądoprzyjęcia
nowych,konkurencyjnychrozwiązań,każdyprzekładteżsięjakgdyby
notwiera”
.Otwierasię,bytakrzec,wdwieróżnestrony.Wstronęobco-
języcznegopierwowzoru.Iwstronękonkurencyjnychskładnikówserii.
Owonotwarcie”przekładujestjednocześniejegozagrożeniem.Pierwo-
wzórmożezakwestionowaćzarównosensy,jakipoetykędanegotłuma-
czenia.Konkurencyjneskładnikiseriimogągotakżezakwestionować,
anawetwyeliminowaćzobiegu14.
Każdetłumaczenieartystycznejestwięcpoczątkiem,zaproszeniemdopole-
miki,dajenowemożliwościinterpretacyjne.IstotnewuwagachBalcerzanajest
wyakcentowanienieskończonościserii.Niesposóbbowiemstworzyćnmodelo-
wego”przekładu,ostateczniezamykającegoserię15.
Dążeniedoprzekładunoptymalnego”16powoduje,żekażdykolejnywariant
wseriijestinny,copodkreśliłJózefZarek,wjakimśaspekcielepszy,ntoznaczy
lepiejodpowiadającypotrzebomczytelnikówwspółczesnych,aktualnymnor-
mom,modom,wiedzyczywrażliwości[ł]-wtakiwłaśniesposóbprzekład,
azwłaszczaprzekładkolejny,przenosidziełonietylkownowąprzestrzeń,ale
iwpisujejewnowyczas”17.Jednaktowłaśnieniemożnośćosiągnięciategoopti-
mumpodobieństwadooryginału,jakzauważyłaAnnaLegeżyńska,jestkatali-
zatoremrozwojuserii18.
Jeżeliistotnymczynnikiemzmianjestpoprzedniprzekładwserii,ponie-
ważkolejnytłumaczpotrafilepiej(cooznacza,żejestpolekturzewcześniejszych
wersji),gdyżinaczejzinterpretowałutwór,tonietylkodanyprzekładjestzwią-
zanyzoryginałem,lecztakżeposzczególnewariantyseriisązsobąpowiązane
iwpełniinterpretowalnenjedynieprzezkonfrontacjęzoryginałemiistniejącymi
jużprzekładamiwcześniejszymi”19.Takwięcseriatozbiórelementów(wariantów
14E.Balcerzan:Poetykaprzekładuartystycznego.nNurt”1968,nr8(przedruk:
Idem:Literaturazliteratury.Strategietłumaczy.Katowice:nŚląsk”
,1998,s.18).
15PodobnestanowiskozajmujeJ.Jarniewicz:Gdziejesttłumacz.nTygodnik
Powszechny”2012,nr38.DodateknMagazynLiteracki”nr7-8,s.8.
16TerminJ.Ziomka(Ktomówi?.nTeksty”1975,nr6,s.47).
17J.Zarek:Seriajakozbiórtłumaczeń.W:Przekładartystyczny.T.2:Zagadnie-
niaseriitranslatorskich.Red.P
.Fast.Katowice:WydawnictwoUniwersytetuŚląskiego,
1991,s.8.
18A.Legeżyńska:Tłumacz,czyli„drugiautor”.W:Miejscawspólne.Szkiceokomu-
nikacjiliterackiejiartystycznej.Red.E.Balcerzan,S.Wysłouch.Warszawa:PWN,
1985,s.165-166.
19E.Kraskowska:Dwujęzycznośćaproblemprzekładu.W:Miejscawspólneł,s.189.
•
22•
