Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
stianizowanejwschodniejEuropybizantyjsko-słowiańską,akcentującniemoż-
nośćdokonanianatychmiastowegoprzełomuświatopoglądowegowśródmas,
atakżeniewątpliwepodleganieprzezchrystianizmprzeciwnemuwpływowize
stronylokalnejcywilizacjiitymsamymnabieranieprzezeńwwielkimstopniu
cechrodzimych.Wtrafniejopiniitegobadacza(Kłoczowski1984:182-184),
wierzenialudoweinaturalnamagiakosmicznazachowywałytakwielkąmoc,że
szczególniewśrodowiskachwiejskichprzezcałestuleciaprzenikałysięwzajem-
niezuproszczonymchrześcijaństwem,tworzącswoistykonglomerat,przyczym
napodstawiedostępnychdanychźródłowychniemożnaorzec,jakwramach
tejcałościrozkładałysięwświadomościoddzielnychjednostekposzczególne
akcenty.Świadectwemutrzymywaniasiętakiegostanurzeczymogąbyćm.in.
zestawieniaantroponimiczne,którychnosicielebylipotomkamiosóbsprawu-
jącychfunkcjekościelne,tymniemniejużywaliimionniechrześcijańskich,np.
ПервойСеменовсынПротодьяконов1633,АфонасейTоMиловсынПопов
1634,З!MятняДружининсынПопов1636,НикифорБ!женовсынПопов
1678.
RównieżwedługAfanasijaM.Sieliszczewa(Cелищев1948),przezwielestuleci
poprzyjęciuchrześcijaństwanaRusiimionachrześcijańskiebytowałyrównolegle
zimionamiiprzezwiskamiutworzonyminabazierodzimychnazwpospolitych,
przyczymzróżnicowanietychostatnichwynikałozodmiennegosposobukreacji.
Badacztenzakładałbowiemistnieniestabilnego,usankcjonowanegowielowieko-
wymzwyczajemzbioruimiontradycyjnych,odrębnegoodprzezwiskurabianych
spontanicznie,niejakowkażdymprzypadkuodnowa(szerzejotymzob.takżeSk
110-111).Wspomnianyautornieformułujeprecyzyjnychkryteriówwewnętrz-
negopodziałuantroponimówsłowiańskich,jednakżewjegopracymożnazna-
leźćsugestie,żeupodstawtakiejdyferencjacjipowinnyleżećprzesłankiformalne
isemantyczne,wżadnymzaśrazieniecezurachronologiczna.Przedstawiony
punktwidzeniapodzielająrównieżNikołajN.Uszakow(Ушаков1978),Galina
Ja.Simina(CиMина1969),TadeuszSkulina(Sk116-118),podkreślając,żewłaś-
nieznaczenieleksykalnepodstawyantroponimicznejpowinnostanowićpunkt
wyjściadookreśleniastatusuantroponimu.Zdaniemwymienionychbadaczy,
wwieluprzypadkachsemantykaowejpodstawypozwalasądzićoczasienadania
nazwyosobowejdanejjednostce(imionamiosobowyminazywanonoworodki,
podczasgdynazwamidodatkowymiobdarzanobyludziwpóźniejszymokresie
życia,nierzadkopoosiągnięciudorosłości).Wpodobnymduchuwypowiedzia-
łasięAleksandraN.Mirosławskaja(Мирославская1980),któradoszukiwałasię
związkumiędzypozycjąantroponimuodapelatywnegowwieloczłonowymzesta-
wieniuantroponimicznymajegomotywacjąpospolitą.Badaczkatazauważyła,
żenapierwszymmiejscuwzestawieniachwieloelementowychczęściejwystępują
antroponimy,którewyrażająstosunekrodzicówdofaktunarodzindziecka,ko-
lejnośćprzyjścianaświat,cechyusposobieniaprzejawiającesięjużwewczesnym
42
