Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Wstęp
zoporem.Tymsamym,kiedypiszęoczarachjakowalceklas,nietwierdzę,
żewszystkieczarybyłyformąwalkizdworem,lecztakicharaktermiała
wyłączniepewnaichczęśćiwyłączniepewienichaspekt.Podobniejest
zkażdymanalizowanymprzezemnieprzypadkiem.
2.Bunt,opóri„dysydenckiesubkultury”
Wpracytej,zaJamesemC.Scottem,przyjmujępostrzeganieoporujako
zjawiskaopartegonapraktykachcodziennejaktywności,niekonieczniejaw-
nych
36
.Podpalenienocązabudowańdworskichodbywałosięwukryciu.
Jawnewystąpienieprzeciwkodworowizapewniałowtłumiepewnąformę
anonimowości,choćstosunkowołatwozidentyfikowaćaktorówtakiego
najścia.Innymprzykłademmożebyćsabotowaniepracyimaskowanietego
działaniaprzezudawaniegłupoty.Byłytojawneformyoporu,aleukrywa-
jącesięzamaskamiiodgrywanymteatrem.Repertuartakichpraktyknaosi
jawne-niejawnebyłbardzoróżnyiuzależnionyoddostępnychśrodków,
sposobówdominacjiiwieluinnychczynników.Generalniejednakopierał
sięonnapraktycecodzienności.
określeniemnbunty”posługujęsięwstosunkudootwartychwystąpień
przeciwkodworowi.Ichcelebardzosięróżnią,alesąoneukierunkowane
nauderzenie,atak.Byłybyonewięcjawnymiotwartymoporemprzeciwko
władzy.Należybezwzględniemiećnauwadze,żekategoriebuntuczyoporu
niesąścisłeibardzoczęstoprzenikająsię.Angielskibunt,znanyjakobunt
kapitanaSwinga,polegałnatym,żechłopiirobotnicywprzebraniachnisz-
czylimaszyny.Buntbyłjawny,aleanonimowy,czyliukryty
37
.Rozumiem
buntjakopewnąformęoporu,któryjestkategoriąszerszą.Choćrozróż-
nienietomacharakteroperacyjny,tomożnateżwskazaćpewnedystynk-
tywnecechyoporu.
Przedewszystkimopórjestaktemnopozycyjnym”wobecczegoś.Jest
więcusytuowanywkonkretnymczasie,przestrzeniirelacjach.Kluczową
cechąncodziennegooporu”jestto,żejestonpraktyką.Niejestanirodzajem
świadomości,intencji,rozpoznania,anijakimśefektemdziałania,choćmoże
wyrażaćsięwsymbolicznychformach.Codziennyopórhistoryczniewiążesię
zwładzą(niejestoddzielonyodniej,dychotomicznyczyniezależny).Musi
byćrozumianyjakointersekcjonalny,niedającysięsprowadzićdojednego
36
J.C.Scott,Weaponsł,s.242-243;AnnaJohansson,StellanVinthagen,Conceptualizing
„EverydayResistance”:ATransdisciplinaryApproach,Routledge,NewYork-London2020,s.25.
37
EricHobsbawm,GeorgeRudé,CaptainSwing,Verso,London-NewYork2014,
s.239-241.
