Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.PRZYWłASZCZENIEKULTUROWE
bierańców.Wówczasjednaknaciskpołożonyjestgłównienaośmieszenie
lubwyrażeniepodziwudlaznanejosoby,choćzwyklenietowarzyszytemu
żadnapogłębionarefleksjanadprzywłaszczeniemikomercjalizacją.
Wjęzykuangielskimprzywłaszczenieokreślasięmianemappropriation,
którejestpochodnąłacińskiegosłowaappropriare,oznaczającegonustana-
wiać(cośczyjąś)własnością”.Appropriarewywodzisięzkoleizłacińskiego
rdzeniapropius,oznaczającegonwłasny”4.Użycietegosłowawkontekście
przywłaszczeniakulturowegomiałonacelunawiązaniedoprawnejkon-
strukcjiiwzmocnieniekonotacjizniesłusznymczynieautoryzowanym
zabraniemczegoś,czylipoprostukradzieżą(wpotocznymrozumieniu).
W1989r.poetaLenoreKeeshig,pochodzącyzplemieniaChippewasof
NawashnaterytoriumKanady,napisałesejpt.nPrzestańciekraśćnasze
historie”,którywysłałdoZwiązkuPisarzyKanady,abyzaapelowaćdonie-
rdzennychpisarzy,byprzestalinprzywłaszczaćgłos”rdzennychmieszkań-
cówwopowiadaniachfictioninon-fiction,atakżewfilmachireklamach5.
EsejtenwywołałżywiołowądyskusjęnastronachnTheGlobeandMail”,
dotyczącątego,czywolnoprzedstawiaćkulturęinnąniżwłasna,opowia-
daćhistoriekogośinnego,awreszcieczymożnanukraśćkulturęinnej
osoby”6.Debatabyłaniezwykłazewzględunajejemocjonalnąintensyw-
nośćidoprowadziładowydaniaw1992r.przezZwiązekPisarzyKanady
rezolucji,wktórejzdefiniowanopojęcieprzywłaszczeniakulturowegojako
nzabieraniezkultury,któraniejestkulturąwłasną,własnościintelektu-
alnej,ekspresjikulturowej,artefaktów,historiiiwiedzy”7.Wskazujesię,
4R.A.Rogers,FromCulturalExchangetoTransculturation:AReviewandReconceptualizationofCultural
Appropriation,HCommunicationTheory”2006/6,s.475.
5Por.fragmenteseju:HFrankofońscyKanadyjczycymająsilnyiniepowtarzalnygłoswAmerycePół-
nocnej.Dlaczego?Ponieważwalczylioto,byichjęzykpozostałnienaruszony.Językjestnośnikiem
kultury.Niesieidee,wedługktórychnaródokreślasięjakonaród.Dajegłosopowieściomnarodu,
jegomitom.AcoKanadyjczycymyśląoamerykańskichmitachokreślającychichiichkraj?Obawiam
się,żetemityszybkosięurzeczywistnią,ponieważKanadyjczycyzbytłatwooddaliswójgłosiswoje
historieAmerykanom.Widzisz,historietonietylkorozrywka.Historietopotęga.Odzwierciedla-
jąnajgłębsze,najbardziejintymnepostrzeganie,relacjeipostawynarodu.Historiepokazują,jak
myśląludzie,kultura.Takiewspaniałeprzesłaniarzadkosąodtwarzaneprzezosobyzzewnątrz”,
L.Keeshing-Tobias,Stopstealingnativestories,https://www.theglobeandmail.com/news/national/
cultural-appropriation-stop-stealing-native-stories/article35066040/.
6R.J.Coombe,ThePropertiesofCultureandthePoliticsofPossessingIdentity:NativeClaimsintheCultural
AppropriationControversy,HCanadianJournalofLaw&Jurisprudence”1993/6,Issue2,s.249-285.
7B.Zif,P.V.Rao,BorrowedPower:EssaysonCulturalAppropriation,NewBrunswick1997,s.1,cytujący
ResolutionofTheWriters’UnionofCanada,Toronto1992.
26
