Śladami Marksa i Wittgensteina

Lotar Rasiński

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-01-17685-3

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2013

Liczba stron:

338

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Rasiński, Lotar. Śladami Marksa i Wittgensteina. Red. . Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2013, 338 s. ISBN 978-83-01-17685-3

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Rasiński, L.

T1 Śladami Marksa i Wittgensteina

PB Wydawnictwo Naukowe PWN

PP Warszawa

YR 2013

SN 978-83-01-17685-3

Bibliografia BibTex:

@Book{ 62842, author = "Rasiński, Lotar", editor = "", title = "Śladami Marksa i Wittgensteina", publisher = "Wydawnictwo Naukowe PWN", year = "2013", address = "Warszawa", isbn = "978-83-01-17685-3" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Rasiński, Lotar

ED -

TI - Śladami Marksa i Wittgensteina

PB - Wydawnictwo Naukowe PWN

CY - Warszawa

PY - 2013

SN - 978-83-01-17685-3

ER -

Netografia (standard APA):

Rasiński, Lotar. Śladami Marksa i Wittgensteina [baza danych online] Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2013 [dostęp: 27 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/sladami-marksa-i-wittgensteina-lotar-rasinski-62842.

filozofia, filozofia polityki, Marks

Śladami Marksa i Wittgensteina. Krytyka społeczna bez teorii krytycznej „Jestem głęboko przekonany, że projekt krytyczny Marksa wart jest przemyślenia i dyskusji, a nie całkowitego odrzucenia, co zbyt łatwo ostatnio nam przychodzi”, pi...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-01-17685-3

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2013

Liczba stron:

338

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Podziękowania10
Wstęp12
1. Marks i krytyka jako reforma świadomości30
Zniesienie teorii i alienacja – krytyka jako „reforma świadomości”34
Emancypacja polityczna, emancypacja ogólnoludzka, proletariat – Marksowska praktyka wyzwolenia43
Camera obscura – krytyka i ideologia51
Ideologia, interpelacja, nauka – „aparaty” Althussera59
2. Michael Walzer i krytyka zaangażowana70
Sprawiedliwość i uczestnictwo polityczne – wokół Sfer sprawiedliwości73
Jak możliwa jest krytyka-interpretacja? – trzy modele krytyki społecznej77
Fakty i mity krytyki społecznej86
Między masą a elitą – Gramsci i intelektualista organiczny90
Minimalizm i maksymalizm moralny – argument z Thick and Thin95
Dylematy krytyki wewnętrznej – o kontrowersji między Walzerem i Saidem103
3. Wittgenstein i niemożliwość krytyki110
Dwie filozofie? – wokół sporów wittgensteinowskich112
O regułach i rozumieniu życia społecznego – Winch i nauki społeczne119
Problematyczny rozum – Nyíri, relatywizm i konserwatyzm126
Nie wychodźcie z jaskini – Oakeshott i rozumienie warunkowe131
4. Wittgenstein i możliwość krytyki140
Refleksyjność reguł – znów Oakeshott, Winch i rozumienie społeczeństw pierwotnych141
O warunkach możliwości sensownego mówienia – Wittgenstein i Kant148
„Przejrzysta ekspozycja” – terapeuci czy rozjaśniacze?154
O języku pasożytniczym i alienacji językowej – Wittgenstein i Marks160
5. Wittgenstein, krytyka, demokracja174
Transcendentalna gra językowa? – Wittgenstein Apla i Habermasa175
O „poszanowaniu przeciwnika”, kontekstualizmie i procedurach – agonizm Mouffe178
Reguły, gry językowe i „świadomość różnorodności” – filozofia publiczna Tully’ego183
Perfekcjonizm moralny i „zmiana aspektu” – demokracja „awersyjna” Norval192
6. Habermas i krytyka teoretyczna204
O nowym programie dla nauk społecznych – teoria tradycyjna i teoria krytyczna Horkheimera205
Co zostało z Marksa? – szkoła frankfurcka i dziedzictwo marksizmu214
O pierwotnym i pasożytniczym trybie użycia języka – teoria działania komunikacyjnego Habermasa227
Dyskurs, etyka, demokracja – „refleksja krytyczna” Habermasa w perspektywie Wittgensteinowskiej236
7. Foucault i krytyka praktyczna252
Prezentyzm, relatywizm, kryptonormatywizm – Habermas vs. Foucault253
Analiza rekurencyjna, dyskurs i „szczęśliwy pozytywizm” – archeologia w świetle historii epistemologicznej258
„Błąd”, prawda i władza – genealogia w praktyce270
Czym jest krytyka? – genealogia, rządomyślność i przejrzysta ekspozycja285
Zakończenie306
Krytyka jako praktyka emancypacyjna306
Bibliografia320
Indeks nazwisk334

Wstęp

społecznym,angażujesięwżyciewspólnoty,znajejproblemyiktó-

regoocenasytuacjiwynikawłaśniezowejlokalnejipraktycznej

wiedzyorazkontaktówzczłonkamiwspólnoty.

PrzykładPlatońskiegosposobumyśleniaokrytycespołecznej

odnajdujemywmetaforzejaskini1.Żadenzwięźniówosadzonych

nadniejaskininiejestwstaniewłaściwieocenićsytuacjiswojej

iwspółwięźniów.KajdaniarzeopisywaniprzezPlatonaniemogą

samodzielniewyzwolićsięziluzji,którąpodtrzymujegraświateł

icieninaścianiejaskini.Platonuważa,żerozwiaćowozłudzenie

możetylkoten,ktobędziepotraﬁłwydobyćsięzkajdaniuciec

zpodziemnegoświatanazewnątrz.Dopieroonzobaczywzorce

zniekształconychprzedmiotówjawiącychsięludziomwjaskini

ibędziezdolnywłaściwieocenićdaremnośćibezsensżyciaswo-

ichtowarzyszy,trawiącychczasnadyskusjachnatematwłasnych

złudzeń.SokrateskilkarazypytaGlaukona,czyjestsobiewstanie

wyobrazićsytuację,żeówśmiałek,którydojrzałprawdziwąna-

turęrzeczy,będziechciałpowrócićdoowegowięzieniaiopowia-

daćinnymotym,cozobaczył,poto,bynnawrócić”ichnaprawdę.

oczywiściejesttoniedorzeczność-mógłbynarazićsięnaśmiesz-

nośćlub,cogorsza,naśmierć.Platonzdecydowanieodradzapowrót

dotowarzyszyniewoli.

Krytykplatońskitokrytyk,możnapowiedzieć,elitarny.Roz-

mowazczłonkamiwspólnotyniemadlaniegożadnegosensu,

awręczmożestanowićzagrożenieżycia.Dyskusjęnatematpraw-

dziwegoporządkurzeczynależypozostawićraczejwąskiejgrupie

wtajemniczonych,którzysąjużnpodrugiejstronie”.Przekonanie

toznajdujeswójwyrazwproponowanejprzezPlatonawPaństwie

ściślekastowejstrukturzespołecznej,wktórejwąskagrupaﬁlo-

1Zob.Platon,Państwo,przeł.W.Witwicki,Antyk,Kęty2003,514B-517E.Trzebaoczywiście

pamiętać,żeplatońskąmetaforęjaskiniinterpretujesięprzedewszystkimwkontekście

ontologicznymiepistemologicznym.Należyjednakzauważyć,żewsystemiePlatonaroz-

strzygnięcianapoziomieontologicznymmająistotnywpływnarozważaniaetyczneispo-

łeczne.Imperatywnwznoszeniaduszydoświatamyśli”(ibidem,517B)nietylkowyznacza

właściwysposóbpoznania,aletakżenakazujecnotliweżycie,polegającenapodporządko-

waniuciaładuszy.

Brak wyników

Śladami Marksa i Wittgensteina

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra