Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Wstęp
awięcpochodząonezapewnezjęzykawspółczesnegoLindemu.Ponadtozauważo-
nobrakwsłownikuLindegotakichwyrazów,jakabsolutyzm,administrator,alarm,
album(choćnotowanesąwSXVI)iinnych.Możnawywnioskować,żeLindeod-
czuwałjeszczeobcośćzapożyczeń,któreliczniepojawiałysięwpolszczyźnieXVII
iXVIIIwieku.Słownikjęzykapolskiegotzw.warszawskipodred.JanaKarłowicza,
AdamaKryńskiegoiWładysławaNiedźwiedzkiegozawiera247wspólnychhaseł
z2.zeszytem1.tomuSXVII1XVIII,natomiastSłownikjęzykapolskiegopodre-
dakcjąDoroszewskiego1189,awięcprawiepołowęznich.Przytoczonezestawie-
niedanychprzygotowanenapodstawieHistoriisłownikaopublikowanejnastronie
internetowejsłownika(http://xvii-wiek.ijp-pan.krakow.pl)pokazuje,żestuleciaXVII
iXVIIIwiekustanowiłypodstawętworzeniasięwspółczesnegosłownictwapolskie-
gozcałymjegobogactwemsłowotwórczymidużąliczbąwyrazówzapożyczonych,
dlategoopracowanieleksykitamtychwiekówjestsprawąważnąikonieczną.
Zanajlepszeźródłodokumentującepolszczyznę2.połowyXVIIIwieku,cały
wiekXIXoraz1.połowęXXwiekuuznajesięwspomnianySłownikjęzykapol-
skiegopodred.W.Doroszewskiego.Opartenanimzarównometodologicznie,jak
imateriałowo,sądwakolejnesłownikiogólne:Słownikjęzykapolskiegopodred.
MieczysławaSzymczaka(SJPSz)orazMałysłownikjęzykapolskiegopodred.Stani-
sławaSkorupkiiin.(MSJP).ZesłownikapodredakcjąDoroszewskiegokorzystano
teżprzytworzeniusłownikówspecjalistycznych,międzyinnymiSłownikawyrazów
bliskoznacznychiSłownikafrazeologicznego(obapodredakcjąStanisławaSkorupki).
Kolejnymsłownikiem,któryzostałwykorzystanypodczaszbieraniamateriału
językowegodoniniejszejksiążki,jestSłownikjęzykapolskiegopodred.JanaKarło-
wicza,AdamaKryńskiegoiWładysławaNiedźwiedzkiego,tzw.słownikwarszawski
(SW).Mimoiżzamieszczonawnimdokumentacjamateriałowajestubogaiwwięk-
szościstanowiąjąprzedrukizesłownikaLindego,korzystałamzSWzewzględu
naodnotowanewnimsłownictwodialektalne,terminologiczne,atakżeprzestarzałe.
Drugimsłownikiem,wtórnymwobecsłownikaLindego,jestSłownikjęzyka
polskiego1tzw.wileński(SWil).AutoramitejzbiorowejpracysąAleksanderZda-
nowicz,MichałBohuszSzyszko,JanuaryFilipowicz,WalerianTomaszewicz,Florian
CzepielińskiorazWincentyKorotyński.Wspomnianysłownikjestczęstokryty-
kowanyzaniskipoziomnaukowości,należyjednakdocenićumieszczonewnim
XIX-wiecznekresowizmyitzw.słownictwowielkichromantyków.Choćilustracja
materiałowajestbardzoniewielkaiograniczonajedyniedopodawaniakolokacji,to
wdwutomowymdzieleudałosięredaktoromzamieścićdwarazywięcejwyrazów
niżLindemuwsiedmiutomach(ok.110tysięcy).BogdanWALCZAK(1991)zwraca
uwagę,żesłowniktenzzałożeniamiałmiećcharakterpraktyczny,anienaukowy,
cousprawiedliwianierozbudowanądokumentacjęźródłowązamieszczonychwnim
cytatów.
Krytycznieopracowanesłownictwodawnewyekscerpowanezewszystkich
wyżejwymienionychsłownikówstanowimateriałjęzykowy,którypołączyłamze
zbioremleksemówzarejestrowanychwSłownikugniazdsłowotwórczychwspół-
