Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Wstęp
wprasłowiańszczyźnie.Wybrałamgrupęnazwprzejawówaktywnościintelektualnej,
którasłowotwórczobazujenapięciuprasłowiańskichrdzeniach:*mn-,*mysl-,*um-,
*věd-,*zn-.Rdzeniete,jakozwiązaneściślezludzkimintelektem,wymieniaMO-
SZYŃSKIwKulturzeludowejSłowian(1929).Rozprawadotyczyrozwojupolskiego
słownictwamentalnego,dlategoprzywołanawpracyleksykapochodzizróżnych
okresówpolszczyzny:odwiekuXIVpowspółczesność.Nadrzędnymkryterium,
któreumożliwiłowyodrębnieniedobadańkonkretnegofragmentupolskiejleksyki,
jestkryteriumsemantyczne.Następniezastosowanometodęgniazdową,któraumoż-
liwiapodziałmateriałujęzykowegowedługrdzeniasłowotwórczego.Wspomniana
metodagniazdowapozwoliłanawłączeniedoanalizwyrazówozleksykalizowanym
lubmetaforycznymznaczeniu(tOKARSKI,1983:45161).Zgromadzeniewyrazów
owspólnejmorfologii,aleniezawszebliskiejsemantyce(np.wiedźmapochodne
odwiedzieć)innąmetodąniżgniazdowawydajesięnietylkotrudne,leczrównież
narażonenaniekonsekwencje.Zastosowanekryteriummorfologicznedajepewność,
żezgromadzonymateriałjęzykowystanowimożliwiekompletnyzbiórjednostek
owspólnympochodzeniu.Diachronicznaobserwacjaposzczególnychrodzinwyra-
zowychpozwalanietylkonaśledzenieprzyrostuczyubytkusłownictwapolskiego,
alerównieżnadostrzeżeniezmianznaczeńposzczególnychwyrazóworazichmor-
femów.Zaproponowanaanalizadiachronicznaukazujetakżerozszczepienieseman-
tycznerdzeniwewnątrzjednegogniazda(dyfuzyjnośćsemantycznąrdzenia).
Wkolejnychrozdziałachprzedstawięmożliwiekompletnyzbiórpolskichwyra-
zówopartychnaprasłowiańskichrdzeniachmentalnych:*mn-,*mysl-,*um-,*věd-,
*zn-.Podamliczebnośćwyrazówwposzczególnychgniazdachmorfologicznychoraz
scharakteryzujęichtrwałość.Omówięcechującądanyrdzeńpotencjęsłowotwórczą
ipostaramsięwykazaćprawidłowościzachodzącepomiędzymodelamisłowotwór-
czymiderywatówarozciągłościączasową,wktórejonenotowanewjęzyku
polskim.Spróbujęrównieżsprawdzić,czyzebranedanejęzykowe(ichrozkładem-
piryczny)podlegająstatystycznemurozkładowinormalnemu.
Statystycznyrozkładnormalny(inaczejnazywanyrozkłademGaussa-Laplace’a)
jestjednymznajważniejszychteoretycznychrozkładówprawdopodobieństwa(BRE-
MER,2010).Odnosisięondosytuacji,wktórejniewystępująznaczneodchyleniaod
średniej,adodanienowychdanychniewpływanazmianęopisującejrozkładkrzy-
wejdzwonowejwidocznejnahistogramie.Wcelusprawdzenianormalnościbadanej
grupywyrazówposłużonosięstatystycznymtestemShapiro-Wilka(StANISZ,2006).
Otrzymanyzapomocąwspomnianegotestupoziomistotnościppozwalaocenić,czy
poddaneanaliziedanecharakteryzująsięwspomnianymrozkłademnormalnym.Jeśli
otrzymanawteścieShapiro-Wilkawartośćpoziomuistotnościp<0,05,wynikbada-
niajestistotnystatystycznie.Jesttorównoznacznezodrzuceniemhipotezyzerowej
potwierdzającej,żebadanyrozkładjestrozkłademnormalnym.Jeżelidanazmienna
charakteryzujesięrozkłademnormalnym,czyliniejestistotna(p0,05),topodlega
dalszymanalizomstatystycznym,takimjaktestt-studenta,chi-kwadratlubFishera-
-Snedecora(BALICKI,MAKAć,2007:71178,96).Wszystkiestatystycznespostrze-