Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
JolantaMaćkiewicz
możeodnossiędoróżnychsytuacji(np.polskiestanąćprzedołtarzem-4za-
wrzećzwiązekmałżeński’,pójśćdournwyborczych-4wziąćudziałwwybo-
rach’,podnieśćnakogośrękę-4uderzyćkogoś’).
Podrugie,cowpływanawyborydokonywanewobrębietychmodeli.
Dlaczegopewnepowiązaniametonimiczneiichkierunkibardziejtypo-
we,ainnemniejtypoweczywręcznieprawdopodobne5?Czyważniejsze
uwarunkowaniadoświadczeniowe,toznaczywynikającezpodstawowych
doświadczeńwspólnychwszystkimludziom(antropocentryzm,somatocen-
tryzm,wyrazistośćpercepcyjna,funkcjonalność)czyuwarunkowaniakultu-
rowe,socjokulturoweihistoryczne?Jakijestwpływjęzyka,jegostruktury
gramatycznej(np.różnicemiędzysłowotwórstwempolskimiangielskimczy
międzypolskąaangielskąskładnią)?Naileistotnajestwspólnotaludzkich
procesówmyślowych?Jakąrolęodgrywajązapożyczeniajęzykowe,ajaką
wpływykulturowe?
Potrzecie,czyistniejąpodstawowemetonimiepojęciowe(basicconcep-
tualmetonymies),takjakistniejąpodstawowepojęciowemetafory(basiccon-
ceptualmetaphors6)?
Dopieroodpowiedźnatewszystkiepytaniapozwoliwsposóbwłaściwy
usytuowaćzjawiskometonimizacjiwkontekściemiędzykulturowym.
LITERATURA
KopalińskiW.,1985,Słownikmitówitradycjikultury,Warszawa.
KövecsesZ.,RaddenG.,1998,Metonymy:DevelopingaCognitiveLinguisticView,
nCognitiveLinguistics”9.
LakoffG.,1987,Women,FireandDangerousThings.WhatCategoriesRevealabout
theMind,Chicago.
LakoffG.,JohnsonM.,1980,Metaphorsweliveby,Chicago.
LakoffG.,JohnsonM.,1988,Metaforywnaszymżyciu,Warszawa.
LakoffG.,TurnerM.,1989,Morethancoolreason.Afieldguidetopoeticmetaphor,
Chicago.
5
TakiepytaniazadawalisobieautorzyartykułuMetonymy:DevelopingaCognitiveLinguistic
View[Kövecses,Radden:1998,63]iodpowiadalinanienastępująco:nThecognitiveprinciples
ofrelativesaliencethataccountfortheselectionofdefaultvehicleentitiesappeartorelate
tothreegeneraldeterminantsofconceptualorganization:humanexperience,perceptionalse-
lectivity,andculturalpreference”.
6
nBasicconceptualmetaphorsarepartofthecommonconceptualapparatussharedbymembers
ofaculture.[ł]Weusuallyunderstandthemintermsofcommonexperiences.Theyarelargely
unconscious,thoughattentionmaybedrawntothem.Theiroperationincognitionismostly
automatic.Andtheyarewidelyconventionalizedinlanguageł”[Lakoff,Turner:1989,51].