Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Śmierćwładcyjakozakłócenienaturalnegoporządkurzeczy
27
alenieDcudowną”,coprzeczyprzypisywaniutemuzjawiskumetafizycz-
nychaspektów.
Podobniepublicznycharaktermiałyobrzędyprzedpogrzebowekrólo-
wejLudwikiMarii.ZwłokizmarłejwVillaRegiawładczyniprzewieziono
nocąnaZamek
45
.NastępnieDbogatowdiamentyubrane”wystawiono
wZamku.Złożonojenaparadnymłożu(litdeparade)pokrytymzło-
togłowiem,wkoronieizberłemzłożonymnapoduszce.Przyzwłokach
czuwałydamydworu,fraucymerkrólowej,urzędnicykrólowejiszlachta.
Potrzechdniachciałozłożonodotrumnypokrytejzłotogłowiemipozo-
stawionojeszczeprzezdwatygodniewsalizamkowej.Wreszcie,wuroczy-
stymorszakuprzetransportowanodokościołaWizytek,gdziejużwcześniej
(zgodniezwoląkrólowej)złożonojejserce.Tamzwłokipozostawałyażdo
pogrzebuwKrakowiewewrześniu1667r.46
Interpretacjaobyczajuwystawianiazwłokzmarłychpolskichkrólówikró-
lowychnawidokpubliczny,praktykowanegotakżenaZachodzie,wPolsce
nastręczatrudności.Zjednejstronymożnajątraktowaćjakomanifestację
demokratycznegosystemurządówwRzeczypospolitej,wktórejwładca
zaprzysięgałposzanowanieprawiprzywilejówwszystkichswoichpoddanych
cuiuscunquestatusetconditionis,coczynizrozumiałymchęćpożegnaniago
przezwszystkich.ZdrugiejcałowanierękiZygmuntaIIIDażdobiałości”
przypominacałowanierelikwii,comogłobyświadczyćosakralizacjiciała
królewskiegonałożuśmierci.
Życiepożyciu–skutecznośćprzedśmiertnejautokreacji
WażnymzagadnieniemjestzjawiskoDwizerunkowejalienacji”zmar-
łegowładcy.Wizerunekżyjącegokrólaijegomartweciało,malowanena
łożuśmierci,zostająodsiebiejużwumysłachnaocznychobserwatorów47,
anastępniewDmedialnymżyciupośmiertnym”trwaleoddzielone,aślady
pamięciozmarłymliderze(podobniejakśmierciludziprywatnych)utrwalają
sięraczejwsferzematerialnej,epitafiachportretachtrumiennych,pomni-
kach,niżduchowej48.
AutokreacjapierwszegoWazynapolskimtronie,ZygmuntaIII,jako
DpotomkaJagiełłowego”,podobniejakiefektypropagandydynastycznej
45Podobniejakwwypadkuinnychczłonkówrodzinykrólewskiejzmarłychwrezydencjach
pozawarszawskich:śmierciCecyliiRenatywGrodnie,WładysławaIVwMereczu,zob.B.Fabiani,
Życiecodzienne,s.202.
46S.Ochmann-Staniszewska,DynastiaWazówwPolsce,Warszawa2006,s.230.
47A.S.Radziwiłł,Pamiętnik,s.112:DCiałokrólewskiezłożonenałóżkumiałozupełnieinny
wyglądniżzażycia.Dwóchmalarzyjemalowało”.
48W
.Jabłoński,Komunikowanieśmiercią,s.194.
